27904 IMG�65 (3)

Cz.2. Wybrane zapełnienia z diagnostyki i profilaktyki zarażeń pasożytniczych człowieka

Pasożyty kolonizujące organizm człowieka mogą:

-stanowić bezpośrednią przyczynę poważnej pasożytniczej choroby - parasitosis, -być powodem powikłań w przebiegu choroby o innej etiologii, -współwystępować z innymi gatunkami pasożytów w tym samym organizmie żywicielskim (inwazja mieszana),

-otwierać wrota następczych, często groźnych dla życia, infekcji bakteryjnych, wirusowych oraz grzybiczych.

Właściwe rozpoznanie choroby pasożytniczej, podobnie jak to ma miejsce w przypadkach innych niępasożytniczych chorób, ma decydujące znaczenie dla prawidłowej oceny rokowania oraz podjęcia właściwych działań terapeutycznych.

Trudności rozpoznawania zarażeń pasożytniczych człowieka

W przypadku kolonizacji organizmu człowieka przez pasożyty prawidłowe rozpoznanie może być trudne.

Główne powody utrudniające diagnostykę to:

-zróżnicowany przebieg zarażenia, szczególnie w przypadkach gatunków polimorficznych,

-zmienność obrazu choroby w poszczególnych fazach zarażenia, wynikająca m. innymi ze specyfiki cyklu rozwojowego pasożyta,

-niępatognomiczny charakter objawów klinicznych, wywoływanych przez pasożyty.

W przebiegu różnych pasożytniczych inwazji w ogromnej większości przypadków objawy kliniczne nie są charakterystyczne dla zarażenia danym pasożytem. Objawy te przypominają często symptomy chorób, wywoływanych przez inne, niepasożytnicze czynniki patogeniczne.

Konsekwencją takiego stanu rzeczy może być:

-    nie branie pod uwagę pasożytniczego oganizmu jako etiologicznego czynnika obserwowanych u pacjenta objawów mepatognomicznych,

-    istotne utrudnienie rozpoznania, sprawiające, że właściwe zdiagnozowanie rodzaju inwazji może stanowić poważny problem medyczny nawet, gdy zarażenie pasożytami jest brane pod uwagę.

W zarażeniach pasożytniczych obraz choroby jest złożony; występować mogą różne objawy kliniczne, co sprawia, że prawidłowe rozpoznanie jedynie w oparciu o symptomy kliniczne w ogromnej większości przypadków nie jest możliwe.

W związku z obecnością w organizmie człowieka patogenów pasożytniczych, występować mogą różnego rodzaju reakcje o charakterze niespecyficznym.

Stanowią one jedną z przyczyn skomplikowanego obrazu inwazji, utrudniając tub wręcz uniemożliwiając rozpoznanie parazytozy na podstawie objawów klinicznych.

Objawy niespecyficzne, które w istotny sposób mogą komplikować obraz choroby pasożytniczej:

1. stan zapalny, często lokalny,

2. reakcje uczuleniowe lokalne i ogólnoustrojowe,

3. nieswoisty rozrost tkanek,

4.objawy ogniskowe, wynikające z określonego umiejscowienia pasożyta,

S. zmienne reakcje na inwazję pasożytniczą, w zależności od cech osobniczych zarażonego organizmu.

Występowanie powyższych zjawisk powoduje, że prawidłowe rozpoznanie i zróżnicowanie choroby pasożytniczej w większości przypadków nie może opierać się na obserwacjach klinicznych, lecz bezwzględnie wymaga wykonania analiz diagnostycznych, stosownych do domniemanego zarażenia. Ścisłe powiązanie wyników badań laboratoryjnych z danymi klinicznymi umożliwia uzyskanie kompleksowego obrazu choroby. Dzięki temu radykalnie wzrasta szansa wykrycia inwazji pasożytniczej, właściwego jej rozpoznania i dokładnego zróżnicowania, a co za tym idzie wzrasta możliwość skutecznego leczenia osoby, u której podejrzewa się parazytozę.

W naszych warunkach w ogromnej większości przypadków nie występują ścisłe relacje między klinicystą a laboratorium diagnostycznym.

Tym bardziej pożądane jest, aby w skierowaniu na badania diagnostyczne, oprócz danych personalnych pacjenta i wstępnego rozpoznania, znalazły się także dodatkowe, ważne dla ostatecznego rozpoznania informacje na temat:

-    rodzaju zajęcia, które wykonuje pacjent,

-    różnych czynników, z którymi ma styczność na codzieó lub okazjonalnie (w środowisku, czy pracuje przy zwierzętach), szczególnie w okresie przed wystąpieniem objawów,

-    ewentualnych wyjazdów czy pobytów na terenach endemicznych, w innej strefie klimatycznej,

-    wyników wykonanych poprzednio parazytologicznych badań diagnostycznych,

-    zastosowanego wcześniej leczenia i jego efektów.

57