31009 ZF Bień0

140 Planowanie finansowe

Analiza progu zysku

Przy kalkulowaniu przyszłego zysku istotne znaczenie ma znajomość zależności zachodzących między zyskiem a wielkością sprzedaży z uwzględnieniem podziału kosztów na stałe i zmienne.

Koszty stale

Koszty stałe stanowią tę część kosztów działalności przedsiębiorstwa, która nie ulega zmianie w pewnych przedziałach wielkości przedsiębiorstwa, tj. jego zdolności wytwórczej lub usługowej. Koszty stałe kształtują się zatem w niezmiennej w poszczególnych okresach wysokości, niezależnie od zmian wielkości sprzedaży. Do tej kategorii kosztów można zaliczyć na przykład koszty ogólnego zarządu firmy, amortyzacji majątku trwałego, utrzymania magazynów oraz istniejącej sieci sprzedaży.

Koszty zmienne

Natomiast koszty zmienne zwiększają się wraz ze wzrostem działalności produkcyjnej, usługowej i sprzedaży (np. koszty zużycia materiałów czy robocizny przy produkcji wyrobów). Ten wzrost kosztów zmiennych może postępować proporcjonalnie w miarę zwiększania działalności produkcyjnej i usługowej oraz sprzedaży, może postępować wolniej (koszty zmienne degresywne) lub szybciej (koszty zmienne progresywne). W przypadku ograniczenia działalności i sprzedaży koszty zmienne ulegają odpowiedniemu zmniejszeniu.

Degresja jednostkowych kosztów stałych

Jak z powyższego wynika, koszty stałe w przeliczeniu na jednostkę produkcji i sprzedaży w miarę jej wzrostu będą wykazywały tendencję malejącą (ich stała suma rozkłada się wówczas na zwiększającą się liczbę jednostek) aż do momentu wykorzystania pełnej zdolności wytwórczej lub usługowej. Przekroczenie bowiem jej maksymalnej skali wymaga nowych inwestycji i innych jednorazowych nakładów, których wzrost powoduje z reguły skokowe zwiększenie kosztów stałych.

Problem ten można zilustrować na przykładzie uruchomienia