32109 IMG30 (16)

ł#> A MICKIKWK

VII

Powiedział Chrystus: Kto idzie za mną, niech opu-«o ści i ojca swego, i matkę swoją. i odważy duszę swoją.

Pielgrzym polski powiada: Kto idzie za Wolnością. niech opuści Ojczyznę i odważy życie swojej

Bo kto siedzi w Ojczyźnie i cierpi niewoIęTaby zachował życie, ten straci Ojczyznę i życie; a feto opuści Ojczyznę, aby bronił Wolność z narażeniem życia swego, ten obroni Ojczyznę i będzie żyć wiecznie.

Za dawnych czasów, kiedy zbudowano pierwsze -uo miasto na ziemi, zdarzyło się, iż wsczął się w mieście onvm pożar.

Powstali niektórzy ludzie i spojrzeli w okno, a widząc ogień bardzo daleko, poszli znowu spać, i usnęli-

A drudzy, widząc ogień bliżej, stali we drzwiach i mówili: Będziemy gasić, kiedy ogień do nas przyjdzie.

Ale ogień wzmógł się bardzo i pożarł domy tych, którzy we drzwiach stali, a tych. którzy spali, pożarł z domami ich.

Byli zaś niektórzy ludzie poczciwi; ci widząc ogień wybiegli z domów swych i ratowali bliskie sąsiady; ale iż mało było poczciwych, uratować nie mogli.

A gdy miasto zgorzało, oni .poczciwi ludzie z sąsiadami odbudowali je, i pomagał im lud całej okolicy, i stanęło miasto większe i pięknie jsze niż pierwsze.

Mai. 10, 37—39; Łuk. 14. 26.

w. 329 Powiedział Chryslu.

47

KSIĘGI PIELGRZYMSTWA POLSKIEGO

Ale owych, co nie byli u pożaru a tylko we drzwiach domów swych stali, z miasta wypędzono. wI pomarli głodem.

W mieście zaś ustanowiono takie prawo, iż w czasie pożaru wszyscy z wodą, z drabinami i z hakami do ognia biec muszą albo wyznaczą osobne ludzie, którzy nocą czuwać, a ogień gasić będą.

I prawo takie i porządek odtąd w miastach nastało, i ludzie spali spokojnie.

Miastem owym jest Europa, ogniem nieprzyjaciel jej, despotyzm, a ludzie śpiący są Niemcy, a ludzie we drzwiach stojący Francuzi i Anglicy, a ludzie oo poczciwi Polacy.

w. 367 Miastem owym jest Europa — przypowieść odnosi się do sytuacji politycznej z lat 1830—1831, kiedy to rewolucja lipcowa we Francji zapoczątkowała szereg wystąpień rewolucyjnych w różnych państwach.

w. 368 ludzie śpiący są Niemcy — ten surowy osąd odnosi się zapewne do Prus, w których europejskie walki rewolucyjne nie wywołały żywszego oddźwięku. Społeczeństwo Prus nic przeciwdziałało reakcyjnym posunięciom rządu, który wbrew oficjalnej neutralności udzielał Rosji pomocy w tłumieniu powstania listopadowego. Natomiast w niektórych państwach zachodnio-niemieckich ruchy ludowe doprowadziły do sukcesów w postaci reform demokratycznych. Opinia publiczna odniosła się tam z wielkim entuzjazmem do sprawy polskiej, w. 369 Francuzi i Anglicy — państwa te zostały wspólnie wymienione ze względu na analogie w ich stosunku do powstania listopadowego: oba rządy zawiodły nadzieje Polaków i zachowały ścisłą neutralność, odmawiając Polsce wszelkiej pomocy.

w. 370 Polacy — wśród patriotów polskich, a także w postępowej opinii europejskiej panowało przekonanie, że powstanie listopadowe uratowało Francję i Belgię przed interwencją rosyjską, która miała przywrócić stosunki przedrewolucyjne. Lafayette sprawie znaczenia powstania dla ocalenia monarchii lipcowej poświęcił przemówienie w parlamencie francuskim