33330 P1040653

Pochodne makowca (opioidy) 429

Obecnie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 19 października 2007 (Dz. U. 2007, nr 205, po z. 1493) do leczenia substytucyjnego może hyć zakwalifikowany pacjent, który jest uzależniony od opioidów co najmniej od 3 lat, ukończył 18 lat, próby leczenia konwencjonalnymi metodami okazały się nieskuteczne, zobowiąże się do zachowania abstynencji od środków odurząją-cych i substancji psychotropowych oraz wyrazi pisemną zgodę na podjęcie leczenia w ramach programu. Jednocześnie w myśl § 6 — pacjent przyjmujący środek substytucyjny jest badany, co najmniej raz w miesiącu, na występowanie J moczu innych środków odurzających i substancji psychotropowych niż stosowane w ramach programu. Kontrolowane podawanie metadonu osobom uzależnionym pozwala im na prowadzenie życia z dala od środowiska narkomanów i środowisk przestępczych, poprawia jakość życia, zmniejsza kryminogenność i śmiertelność (np. pozwala uniknąć skutków przedawkowania czy zmniejsza możliwość zakażenia HIV i HBS). Część „opiatowców” podejmuje z czasem różne formy leczenia prowadzące do pełnej abstynencji. U nowo narodzonych dzieci kobiet przyjmujących metadon obserwowano znacznie łagodniejsze objawy zespołu abstynencyjnego. Negatywną cechą metadonu jest jednak jego działanie uzależniające. W celu ograniczenia możliwości handlu metadonem i stosowania go w formie iniekcji do jego roztworów bywa dodawany antagonista metadonu, który nie działa przy podaniu doustnym, natomiast po podaniu dożylnym wywołuje zespół objawów abstynencyjnych. Warto wiedzieć, że osoby pobierające metadon mają swoje grupy samopomocowe — Anonimowych Metadonow-ców (Metadone Anonymous) — oparte na programie 12 kroków.

Buprenorfina jest syntetycznym narkotykiem przeciwbólowym o działaniu około 30-krotnie silniejszym od morfiny. Z badań wynika, że może mieć zastosowanie w leczeniu opiatowych zespołów abstynencyjnych, podobnie jak metadon, od którego ma niższy potencjał uzależniający.

W tym miejscu warto przypomnieć, że sam organizm wytwarza tzw. opiaty endogenne — endorfiny i enkefaliny, działające na te same receptory co morfina czy heroina.