58823 skanuj0006 (360)

|Rozdział 7. Wybrane choroby zakaźne 113

podatnym na zakażenie jest każdy człowiek niezależnie od wieku, jeśli pcześniej nie przebył odry lub nie był odpowiednio szczepiony. Niemowlęta, których matki chorowały na odrę lub były szczepione, wykazują całkowitą odporność do około 6. miesiąca życia.

Patofizjologia

Wirus wnika do organizmu przez śluzówki dróg oddechowych. W komórkach błony śluzowej replikuje i przedostaje się do krwioobiegu. Wraz z krwią dociera do komórek układu siateczkowo-śródbłonkowego różnych narządów, gdzie znów następuje namnażanie wirusa. Ponownie przechodzi do krwi i z krwioobiegiem dostaje się do śluzówek nosa, gardła, dróg oddechowych, spojówek i skóry. W zajętych chorobowo tkankach pojawiają się charakterystyczne dla odry wielojądrowe komórki olbrzymie powstające z połączenia kilku ■mniórek. Dochodzi także do wysięków surowiczych wokół naczyń włosowatych li proliferacją śródbłonka i naciekami limfocytarnymi, co klinicznie daje obraz nieżytu błon śluzowych nosa i gardła, zapalenia spojówek i wysypki na skórze. Mpharakterystyczne tylko dla odry plamki Fiłatowa-Koplika na śluzówkach Jamy ustnej składają się z wysięku surowiczego z obecnością licznych komórek ■^rzymich i miejscowego obrzęku nabłonka. Zmiany skórne w odrze mają podobną morfologię.

i W przypadku zajęcia OUN w przebiegu odry dochodzi do powstawania ^Bpbnaczyniowych nacieków z komórek jednojądrzastych z ogniskową demie-finizacją włókien nerwowych.

Objawy, czyli jak rozpoznać

Hhoroba przebiega w czterech okresach:

• Okres wylęgania - trwa średnio 9-11 dni. Przebiega bezobjawowo, choć

■    może zdarzyć się w tym czasie przejściowa zwyżka ciepłoty i ogólne ^■©gorszenie samopoczucia.

mm Okres zwiastunów lub nieżytowy - trwa około 3-4 dni. Na początku tego K: okresu pojawia się gorączka (zwykle wysoka), nieżyt nosa, gardła i krtani i-(który w następnych dniach może rozszerzyć się także na dolne drogi i, oddechowe). Przebiega z męczącym kaszlem. Charakterystyczne jest k zapalenie spojówek. Chory zgłasza w tym czasie dokuczliwy światłowstręt ^Btzawienie. W 2.-3. dniu okresu nieżytowego pojawiają się charakterys-

■    tyczne tylko dla ochy plamki Koplika. Mają one wygląd białych wykwitów : otoczonych czerwoną zapalną obwódką. Plamki te występują zwykle na

śluzówce policzków, na wysokości dolnych zębów trzonowych i przed-trzonowych, rzadko rozprzestrzeniają się na całą śluzówkę policzków a czasem także na śluzówkę dolnej wargi. Występują w różnej ilości i mają t różną wielkość. W tych samych miejscach mogą pojawić się drobne, żywo