55277 P1080662

fl on smuci csYsmi do „wiscla"

Dotąd mówiliśmy wylącznle o Ideowej genezie Wesela, Kon Itr*, tyaacja literacka dramatu stawia przed nami nowy problem — oml#* measnta Wesela w artyatyczfiym dorobku Wyspiańskiego* Tok juk «ti* inspirował Wesele inny Ideolog ni* ton, którego mamy s pozo-aule} twóccioścl poety, tak samo nie pisał go Inny artysta. Dramat niewątpliwie sutytfcowujo doświadczenia artystyczne poprzednich dzieł Wyspiańskiego. Poetyka symbolu i nastroju, w której ćwiczył «k Wyspiański Juk od esasów Królowej Polskiej Korony, w Weselu równie! organlsuje kształt mrtystyesny utworu.

Mimo to dosyć powszechnym jest odczucie, te dramat tan równie! t pod wzglądem formalnym zajmuje odrębną pozycją w twórczości poety. Boy kładzie przy tym nacisk na udział autentycznej anegdoty w sztuce, Wyka wskazuje na skrzydło realistyczne dramatu rozbudowane w Weselu w stopniu zupełnie dla Wyspiańskiego wyjątkowym. Obaj krytycy słusznie upatrują odrębność Wesela w związkach łączących tą sztuką z rzeczywistością Wydaje ml sk jednak, te świątki te slągsją dalej I obejmują nie tylko partie realistyczne, lecz i nową, modernistyczną poetyką dramatu, która otrzymała w Wrsełtt taką postać, jaką z dotychczasowych dzieł Wyspiańskiego mokną by zaledwie przeczuwać, choć one to właśnie przygotowały jej narodziny w literaturze. Aby wytłumaczyć, o co mi chodzi, muszą sśą wdać w dygresje i wyjaśnienia.

Jedi w swoim czasie dokonując rozrachunku z tradycjami literac-fcfcai odcięliśmy slą od symbolizmu, naztzojowośd i cetetyzmu modemy, nie osnarza to, śe straciły prawa obywatelskie w literaturze takie środki wyrazu, jak aymboł i nastrój, choć tak właśnie sądzili* śaiy przed paru Uty. Tak samo jak walka z eztetyzmem nie powinna czynić nas Ślepymi na olbrzymie odkrycia formalne dokonane na padami* XIX t XX wieku .

Symbolizm nie dlatego był poetyką arealistycmią, śe siągnął po ąpmhel pko środek wyrazu, ale dlatego, śe wyjałowił symbol a po* aoawctyrh wyieiów, oddając go w ałuibą miudopzacji weczywśzio* śei którą pmnntaa wyrażać Kryterium wartości artystycznej aym-