70594 SWScan00113

70 PODSTAWOWE POJĘCIA 1 MODELE

kazy są mediowane przez konwencje gatunkowe i podzielany system językowy, odczytanie (interpretacja) może być odmienne, a nawet przeciwne intencjom nadawcy.

Rys. 20. Model recepcji. Model klocków

Model percepcji [Gerbner, 1966]

Wiele elementów modelu recepcji odnajdziemy w propozycji George'a Gerbnera. Model Gerbnera, podobnie jak modele transmisji, pomija czynniki społeczne, traktując proces komunikowania jako zjawisko w gruncie rzeczy psychologiczne. Wyróżnia się on jednak m.in. tym, iż zrywa z linear-nością przepływu informacji, wskazując na jej łańcuchowo-rozszczepiający charakter.

	Proces komunikowania	Pole badań
1.	KTOŚ (osoba lub instytucja)	- badanie komunikatora, audytorium
2.	POSTRZEGA WYDARZENIE	- badanie i teoria percepcji
3.	I REAGUJE	- mierzenie efektywności
4.	W SYTUACJI	- badanie fizycznej i społecznej sytuacji komunikowania
5.	ZA POMOCĄ PEWNYCH	- analiza medium, kontroli nad
	ŚRODKÓW	urządzeniami
6.	ABY UDOSTĘPNIĆ MATERIAŁY	- dystrybucja, dostęp
7.	W PEWNEJ FORMIE	- struktura, forma, styl
8.	I W PEWNYM KONTEKŚCIE	- badanie sekwencji
9.	PRZEKAZUJE TREŚCI	- analiza zawartości
10.	Z PEWNYMI NASTĘPSTWAMI	- badanie zmian wywołanych przez proces komunikowania

Model ten zawiera dziesięć podstawowych składników, z których tylko niektóre dają się przedstawić graficznie. Gerbner rozbija proces komunikowania na pojedyncze ogniwa, które tworzą zazębiający się ciąg. A ponieważ pojedyncze akty łączą się w sekwencje, zatem jego model ma charakter dynamiczny. Pojedyncze ogniwo przedstawia rysunek 21.

Rys. 21. Model komunikowania wydarzenia Źródło: Gerbner, 1966

Model Gerbnera akcentuje fazy transformacji, jaka dokonuje się w procesie komunikowania: źródło informacji (nadawca) postrzega pewne wydarzenie jako własną percepcję, choć zapewne sądzi, że postrzega obiektywną rzeczywistość (fakt). Przekazuje tę percepcję w formie komunikatu do odbiorcy, który odtwarza pierwotny fakt, ale w przefiltrowanej formie. Oczywiste jest, że nie ma równoważności między faktem, postrzeżeniem, komunikatem i recepcją.