75263 skanuj0006 (72)

przechodzą do roztworu, ale już w postaci kompleksów amoniakalnych (zwłaszcza wtedy, gdy stosujemy stężony roztwór NH₃aq).

Dodanie nadmiaru NH₃aq do roztworu np. AgNOi, powoduje wytworzenie bezbarwnego rozpuszczalnego kompleksu:

Ag⁺ + 2 NH₃aq 2 Ag[(NH_})j]'

Także wiele spośród trudno rozpuszczalnych związków srebra rozpuszcza się w roztworach NH3, np.:

AeCl + 2 NII-,aq Ji AgKNHjfcf + CT

AibCrOa + 4 NH,aq £ 2 [Ag(NH,)₂J^ł + CrOf Ag₂0 + H₂0 + 4 NH₃aq 2 [AgCNHjfc]* + 2 HO

Tylko najtrudniej rozpuszczalne sole srebra ( Agi, Ag->S. AojfFefCNkl ) są nierozpuszczalne w roztworach amoniaku.

Rozpuszczalne sole Pb²⁴ strącają z roztworem amoniaku biały osad, nierozpuszczalny w nadmiarze NH₃aq :

Pb²¹ + 2 NHjaq + 2 H₂0 ^ PbtOHb + 2 NH/

Sole Hg(I), pod wpływem roztworów amoniaku, ulegają reakcji dysproporcjonowania - z jonu IIg₂¹* tworzy się jon Hg¹’ i atom Hg°. Wydzielająca się wolna rtęć nadaje produktom czarne zabarwienie.

W przypadku dobrze rozpuszczalnego Hg₂(N0₃)₂ możemy zapisać:

Biały osad He.CI. (czyli kalomel) pod wpływem NH₃aq także czernieje:

He,Cl. + 2 NH₃aq 2 IH.NHeICI + Hg° + NI 1.,' + Cl

biały czarny

(Cząsteczka amidochlorku rtęci(II) bywa także zapisywana jako He NH.C1).

Dysproporcjonowanie (czyli dysmutacja) jest typową reakcją związków Hg(l). Bilans elektronowy tej reakcji możemy zapisać schematycznie w postaci:

Hg.^2ł + 2 e 2 He°    1    redukcja

Hg₂^{2 3}' *2 2 lig²¹ + 2 e    1    utlenianie

].\g    czarny osad

biały osad

1

Hg₂²¹ + N0₃ + 4 NH,aq + H₂0 2

2

Hg.^2H S Hg²⁴ + Hg“

czarny osad

Tworzący się jon Hg²⁴ symbolizować tu może zarówno osady: fOHa.NH.lNOi, IlgNH.CI. HgO, czy np. HgS , jak też rozpuszczalny trwały anion kompleksowy [HgF₄]³ (w przypadku różnych odczynników wywołujących dysproporcjonowanie Hg(I)).

Pod wpływem roztworu silnej zasady (NaOH lub KOM), z roztworu soli Ag' wytrąca się brunatny osad Ag.O:

3

Ag⁺ + 2HO" 2 AgOH -» Ag.O + H.O

zw. nietrwały

Z roztworu soli Pb²⁴ wytrąca się w tych warunkach biały osad Pb(OH!.. który następnie rozpuszcza się po dodaniu nadmiaru zasady:

Pb²⁺ + 2 HO" 2 Pb(OH)>    biały

Pb(OH); + 2110    +2. [Pb(OH)<i|³ anion tetrahydroksoołowianowy(I!)

czyli olo winowy