77806 str050 (4)

98 Ćwiczenie nr 11

Zadanie 2.

Adsorpcja błękitu metylenowego z roztworu wodneeo i etanolowego.

Do aparatu do sączenia (rys. 10) wsypuje się 0,1 - 0,2 g węgla aktywnego. Następnie przy zamkniętym ściskaczu wlewa się na węgiel 2 cm³ roztworu wodnego błękitu metylenowego i miesza dokładnie węgiel z tym roztworem. Po wymieszaniu roztworu z węglem, otwiera się ściskacz i łączy się zestaw z pompką wodną.

Otwierając lekko kran z wodą przesącza się ciecz do dolnej części zestawu. Obserwujemy kolor przesączu. Odłączamy zestaw i przemywamy. To samo doświadczenie powtarza się z alkoholowym roztworem błękitu metylenowego.

Zwrócić uwagę na kolor przesączu. Zanotować obserwacje i wnioski. Przemyć zestaw wodą destylowaną.    Rys. jo. Sączenie przy zmniejszonym ciś

nieniu.

Zadanie 3.

W celu przekonania Państwa, że zjawiska absorpcji i adsorpcji występują czy tego chcemy, czy nie i powinniśmy liczyć się z nimi w praktyce, przedstawiamy metode przybliżonej, jakościowej oceny zawartości wolnego tlenu w wodzie wodociągowej. Wolny den obecny w wodzie wodociągowej jest bardzo niebezpiecznym czynnikiem korozyjnym dla urządzeń grzewczych (kotły, bojlery, wytwornice pary).

Zasada oznaczenia

Tlen rozpusczony w wodzie w roztworze alkalicznym utlenia jony Mrr*do Mn '* przy czym obie formy jonów manganu wytracają sic w postaci osadów. Osad biały to Mn(OH), i świadczy o nieobecności wolnego denu. a osad brązowy jest wynikiem obecności jonów Mn⁴” i świadczy o obecności dużej ilości wolnego denu.

Wykonanie

Do dwóch kolbek A i B stożkowych (100 cm³) ze szlifem, pobrać wodę z kranu do pełna. Do kolby A dodać 0.5 cm³ 5% roztworu Na-SO, i pozostawić obie kolbki na 4 minuty. Po upływie tego czasu dodać do obu kolbek po 1 cm³ roztworu MNSO„ wprowadzając koniec pipety pod powierzchnie cieczy oraz bezpośrednio po rym (w taki sam sposób) 2 ml alkalicznego roztworu KJ po czym zamknąć szczelnie kolbki korkami tak by nie pozostawić pęcherzyków powietrza. Potrząsnąć zamkniętymi kolbami, by wymieszać zawiesinę i pozostawić na około 2 min do opadnięcia osadów. Zanotować barwę osadu w kolbkach A i B.

Zadanie 4.

Adsorpcja pary wodnej przez zeolity.

Do 2 naczyniek wagowych, oznaczonych 1, II z zamknięciem, wkładamy po 3 cm³ granulek zeolitu. Naczyńko III zostawiamy puste. Na 3 szkiełka mikroskopowe nakładamy odpowiednio 1,1,2 kropel wody destylowanej. Szkiełka wkładamy do naczyniek wagowych zwracając uwagę by szkiełko z 2 kroplami włożyć do naczyńka II, z 1 kroplą do naczyńka I i III. Zamykamy szczelnie naczyńka i obserwujemy zanikanie kropli ze szkiełek. Notujemy czas, po którym zniknęły krople w naczyniu I, II i III.

Zadanie 5,

Energetyka sorpcii na przykładzie pomiaru wzrostu temperatury (AT) układu zeolit - woda.

Zlewkę napełniamy 20 ml wodą i mierzymy termometrem jej temperaturę początkową T,. Następnie wsypujemy do zlewki 20 ml zeolitu (objętość zeolitu odmierzamy przez utrząsanie w cylindrze miarowym). W zlewce z wodą i zeolitem obserwujemy wzrost temperatury. Po zaprzestaniu wydzielania ciepła, notujemy najwyższą osiągniętą w zlewce temperaturę T₂. Różnica T₂ - T, daje nam AT. Wartość AT jest przybliżoną miarą aktywności zeolitu jako środka osuszającego.

ĆWICZENIE NR 12

IDENTYFIKACJA TWORZYW SZTUCZNYCH

1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE

Tworzywami sztucznymi nazywamy materiały, których głównym składnikiem są związki wielkocząsteczkowe (o masie cząsteczkowej powyżej 5000) otrzymywane na drodze syntezy ze związków niskocząsteczkowych, lub przez modyfikację naturalnych związków wysoko-czą-steczkowych. Reakcję przejścia z małej cząsteczki (monomeru) do cząstki bardzo dużej (polimeru) nazywamy polimeryzacją.

Tworzywa sztuczne oprócz głównego składnika, którym jest określony polimer, zawierają składniki inne, dodawane w procesie przetwarzania. Do substancji uzupełniających zaliczyć można: wypełniacze, barwniki, plastyfikatory, stabilizatory, środki antyelektrostatyczne oraz substancje smarne.

Wypełniacze to substancje organiczne i nieorganiczne w postaci arkuszy, włókien lub proszków. Przykładami wypełniaczy organicznych są: mączka drzewna, tkaniny, papier; a nieorganicznych: kaolin, włókno szklane, krzemionka, opiłki metalowe, talk, grafit, mika.

Wypełniacz wpływa na właściwości mechaniczne (np. wytrzymałość), fizyczne (np. gęstość) i chemiczne (np. odporność na działanie różnych środowisk agresywnych) tworzywa.

Barwniki umożliwiają uzyskanie żądanej barwy tworzywa.

Plastyfikatory rozszerzają zakres temperatury, w której tworzywo jest elastyczne.

Stabilizatory zapobiegają rozkładowi tworzywa pod wpływem światła, temperatury i tlenu z powietrza.

Środki antyelektrostatyczne zmniejszają przyciąganie kurzu i pyłu.

Substancje smarne (parafina, stearyna, woski, mydła) wywołują zmniejszenie przyczepności materiału do ścianek form oraz nadają otrzymanym wyrobom gładkość i połysk.

Właściwości tworzyw sztucznych zależą od wielkości cząstek (średniej masy cząsteczkowej), zastosowanych substancji uzupełniających, warunków otrzymywania oraz struktury polimeru czyli jego budowy.

Cząsteczki polimerów mogą mieć budowę: liniową    A-A-A-A-A-;

A    AA

I    I I

rozgałęzioną    A-A-A-A-A-A;

A - A - A - A

I    I

lub też usieciowaną    A-A-A-A-A-A-A-A

II    II

A-A-A    A-A

I

A-A-A-A-A

A

A