77883 Untitled Scanned 69

- HO -

dziesiętnej dodaje: dwie liczby dwójkowe A^A₂A₁A_q i B^BgB.^ oraz przeniesienie P^ z dekady niższej. W wyniku dodawania mogą powstać sumy od 0 do 19. Zadaniem dodatkowych zespołów dekady jest wytwarzanie przeniesienia    do dekady wyższej,

w przypadkach kiedy suma zawiera się w granicach od 10 do 19 i zmniejszanie tej sumy o 10 - w celu uzyskania właściwego wyniku na danej pozycji dziesiętnej. Przeniesienie P_i+1 Jest nie w pełni określoną funkcją argumentów ^só*^si»^S2*^S3^,P4 (tablica na rys.4.41b)

i+1

p₄ + s^-s' + s;-s'₃

Układ odejmujący liczbę 10 od wyniku Bumowania w górnej warstwie sumatorów, w przypadku kiedy wynik ten jest liczbą od 10 do 19, realizuje działanie

S-10*S+6-l6

Dodawanie liczby 6 (w kodzie dwójkowym 0110) realizowane jest w dolnej warstwie sumatorów jednopozycyjnych, w przypadku gdy P_l+1ni. Odjęcie liczby 16 (w kodzie dwójkowym 10000) polega na opuszczeniu pierwszej jedynki dwójkowego zapisu sumy S+6.

Oto przykład operacji realizowanej w dolnej warstwie sumatorów. Niech 8=18:

18	10010
+6	+00110
•?4	11000
-16	-10000
5	1000

Dekady mogą być łączone w szereg, tworząc sumator dwójko-wo-dziesiętny równoległy. Jedna dekada może być wykorzystywana również do dodawania kolejnych pozycji liczb dziesiętnych, podobnie jBk w szeregowym sumatorze dwójkowym. Sumator taki nazywa się sumatorem szeregowo-równoległym.

\7 praktyce przedstawione sumatory wyposażone są dodatkowo w rejestry wyjściowe oraz układy bramkowania wejść.

4.4.2. Komparatory

Komparatory są to układy służące do porównywania dwóch liczb A i B, w wyniku którego uzyskuje się na wyjściu informację o zaistnieniu jednej z relacji

A < B A > B A - B

Komparatory są więc układami o trzech stanach wyjść. Stany te najczęściej kodowane są w kodzie "1 z 3", tzn., że zaistnieniu każdej z wymienionych relacji odpowiada sygnał je-dynkowy na innym wyjściu komparatora - stąd oznaczenia posz-

^yA < B* ^yA > B»		^yA=B	- rys.
	b)	4
K			K
		=0 8

yacb

*>0

a)

Rys.4.42. Symbole komparatora o trzech stanach wyjść: a) kodowanych w kodzie "1 z 3”; b) kodowanych za pomocą dwóch sygnałów

nia wyjść-y_{A B}, y_{A >B} stosuje się również w przypadku kodowania trzech stanów wyjść za pomocą dwóch sygnałów wyjściowych - rys.4.42b. W tym przypadku relacji A=B odpowiada stan wyjść y_A<B=o i y_A>B =0. Niekiedy stosowane są komparatory o dwóch stanach wyjść, rozróżniające relacje: A < B od A ^ B,

A >B od A < B, A/B od A«=B.

Podobnie jak sumatory, komparatory można podzielić na:

-    szeregowe,

-    równoległe.

Komparatory szeregowe porównują liczby A i B, wprowadzane szeregowo z rejestrów przesuwających. Graf i przykład schematu komparatora szeregowego, porównującego liczby wprowadzane od strony pozycji najmniej znaczącej pokazano na rys.4.43. Porównanie -dwóch liczb musi być poprzedzone wyzerowaniem prze-rzutników komparatora przez podanie sygnału zerującego z=0.