Kdpsofcira
■ W'1 >Mni*Oqla *'Pmąt% - — — —-
K»i, |8. iwifiki chamlczne wykazując* działania terapeutyczni wyitfpu]«ca w roślinach zialarakieh
Zródlsm mentolu a* Hicie i pędy mięty pioprzowo j .• Surowiec zawiera olajak eteryczny, w którym występuje co najmniej- 90% mentolu. Mięta stosowana jest Jako środek leczniczy w zaburzeniach trawiennych/ tolędkowych, w chorobach wętroby i dróg Żółciowych. Sporządza się z niej nalewkę będącą ekladnikiem kropli miętowych i.kropli Inozismcowa. Duftyeh ilości mięty uśywa się do produkcji olejku miętowego/ s którego poprzez wymratanie wyodrębnia aię mentol. Jeat on substancją smakową i zapachową stosowaną w przemyśle spotywczym, perfumeryjnym i kosmetycznym. Wykasuje również działanie chłodzęce, entyaeptyezne i znieczulające/ co wykorzystuje eię w stomatologii.
Skopolamina jeat alkaloidem występującym w liściach bielunia (indiańskiego/ dzlędzierzawy i in.). Stanowi lak przeolwskurczowy/ | tym przećiwestmatyczny.
| koszyczkach rumianku pospolitego występuje chamazulenowy olejek oteryezay. Olejek święto oddestylowany ma barwę szafirową, którą nadaje mu chemaiulen tworzący aię s proazulenu podczaa destylacji olejku z parą wodną. Rumianek działa przeciwzapalnie. Łagodząco 1 bakterio* tetyczn io . Wyciąg sporządzony z rumianku, o nazwie "ozulpn-, jest powszechnie utyweny w stenach zapalnych gardła i przy trudno gojących się ranach.
Surowcem roślinnym zawierejącym tymol jeat ziele lebiody pospolitej. Ziele to zawiera m.in. olejek eteryczny, w skład którego wchodzi ok. 50% tysiolu. Związek ten wykazuje działanie pobudzające trawienie. Na potrzeby przemysłu t niektórych roślin wyodrębnia się tymol przez ekstrakcję i stosuje eię*go w perfumerii.
Kapsalcyna występuje w owocach pieprzowca rocznego, azyli papryki. Umiejscowiona Joat w skórce łożyska 1 częściowo w nasionach. Substancja ta pobudza zakończenia nerwów reagujących na bedtce termiczne. Stosowana jsat jako składnik maści rozgrzewających w bólach stawowych, mięśniowych oraz nerwobólach. Joat podstawowym surowcem do wyrobu plastra rozgrzewającego (tzw. "kspsiplaatu").
K a r w o n Joat związkiem chemicznym zawartym w owocach kminku zwyczajnego. Wyzuszone owoce zawierają ok. 4% olejku eterycznego, którego głównym składnikiem jest karwon. Substancja ta reguluje zaburzenia trawienna, pobudza laknionia i działa wykrstuśnie. Olejak kminkowy, oprócz zastosowania w lecznictwie, wykorzystywany joat również Jako środek zapachowy w przemyśle spożywczym 1 kosmetycznym. . Wyodrębnia się go z roztartych owoców kminku przez destylację z porą wodną.
2 ród len llnalolu .są owoce odmiany drobno owoc owe j kolendry siewnej. Wysuszone owoce zawierają 1% olejku eterycznego, w którym jako główny składnik występuje iinslol (ok. 60%) Substancja ta stanowi środek regulujący trawienie. Na potrzaby przemysłu per fume ryj nogo z owoców kolendry wyodrębnia aię olejek oteryczny przez destylację z parę wodną, z oltjku otrzymuje się czysty linalol - substancję o zapachu konwalii.
Oiajok terpentynowy otrzymują eię przez destylację z parą wodną terpentyny, tj. balsamu sosny zwyczajno j. Głównym składnikiem jeat or-pinen (ok. 00%). OŁejok aluiy jako czynnik rozgrzewający do nacierali przy bólach reumatycznych, nerwobólach i przez Łęblen Łach.
Kamfora zawarte’ jest w olejku eterycznym otrzymywanym przez destylację z parą wodną rozdrobnionych pnl, gałęzi 1 liści drzewa kamforowego. Stosowane jeat zewnętrznie jako składnik maści Ł spirytusów leczniczych działających przoclwbólowo 1 przećiwgorączkowo.
2.1.6. Kauczuk naturalny
Kauczuk naturalny jeat produktem roślinnym, otrzymywanym przez koagulację i a t o k a u (mleczka kauczukowego) wyodrębnianego a drzewa lleyea braalllensla. Podstawowym składnikiem kauczuku jeat cle-
94