88322 MRR6

W PROWADZENIE:

STRUKTURA I MORFOLOGIA SACRUM

1. „Sacrum” I „profanum”.jjVszystkie dotychczasowe definicje zjawiska religijnego posiadają jeden wspólny rys: każda z nich przeciwstawia na swój sposób sacrum (sakralność, świętość) i życie religijne — profanum (powszedniości, świeckości) i życiu świeckie-mujTrudności rozpoczynają się z chwilą, kiedy chcemy ustalić zakres pojęcia sacrum. Są to trudności o charakterze zarówno teoretycznym, jak i praktycznym. Zanim bowiem przystąpi śię do zdefiniowania zjawiska religijnego, trzeba wiedzieć, od jakiej strony należy badać fakty religijne, zwłaszcza te, które można zaobserwować w „stanie czystym”, tzn. te. które są „proste” i możliwie najbliższe swych źródeł. Niestety, takie fakty są dla nas całkowicie niedostępne; nic znajdziemy ich ani w społecznościach, których historią możemy badać, ani w społecznościach „pierwotnych", najmniej ucywilizowanych. Prawie zawsze natrafiamy na złożone zjawiska religijne, noszące piętno długiej ewolucji histoiycznej.

1 Również samo zebranie dokumentacji napotyka w praktyce wiele trudności. A to z dwóch powodów: 1° gdybyśmy nawet ograniczyli się do badań nad jedną religią, nie starczyłoby życia jednego człowieka, by doprowadzić te badania do końca; 2° gdyby celem było przeprowadzenie badań porównawczych nad wszystkimi religiaml, nie starczyłoby nawet życia wiciu ludzi, by osiągnąć zamierzony cel. Nas jednak interesuje właśnie studium porównawcze, bo tylko ono potrafi ukazać nam zmieniającą się morfologię sacrum oraz jej rozwój historyczny. W tym celu zmuszeni jesteśmy wybrać kilka religii zarejestrowanych przez historię i odkrytych przez etnologią, a raczej tylko niektóre ich aspekty i fazy rozwojowej