84500 Picture2

4.19. Barwniki

Barwniki to związki barwne o charakterze kwasów lub zasad. Ich barwa wynika z. absorbcji części fal światła widzialnego, stanowi jego dopełnienie. Pochłanianie światła jest związane z obecnością grupy chromoforowej.

Barwniki azowe posiadają grupę azową, chromoforową -N=N- Przedstawicielem tych barwników jest oranż metylowy:

lub czerwień Kongo:

NIK    NII₂

S0₃Na    S0₃Na

N = N

Barwniki ttaleinowe są pochodnymi kwasu ftalowego, posiadają charakterystyczne ugrupowanie w środowisku kwaśnym:

postać kwasowa

Chromoforem jest uka^chinoidowy wiązań w pierścieniu V l)o barwników tych należy też lluorcsceina

Barwniki trój leny lometanowe zawierają jako podstawowy układ lró|h metanu. Przykładem jest zieleń malachitowa o wzorze:

i

Chromoforem jest układ chinoidowy wiązań w pierścieniu ' ( 7ą••lei. zewnątrz jest kationem. Do grupy tych barwników należy równic/ liolol I liczny.

Barwniki antrachinanowe zawierają układ anlrachinonu, posiadani V ' idowy układ wiązań w środkowym pierścieniu. Przedstawicielem łych I¹' ków jest alizaryna:

Barwniki tego typu nazywa się też „zaprawowymi", a lo z lepu powoi nakłada się je na tkaniny „zaprawione” wodorotlenkami metali All/niyn dzona na wodorotlenku glinu barwi się na czerwono. Do barwników lt p należy błękit kwaśny 45, zieleń kwaśna 25 i inne.

Barwniki siarkowe są produktami działania siarki lub na pi/yklad siarczków na różne związki organiczne. Struktura tych połączeń n .1 Imnl/ żona. Przykładem jest zieleń anizydynowa otrzymywana prze/ ogrzewani zydyny z siarką.

Barwniki znajdują również zastosowanie do barwienia produktów n ściowych, zwłaszcza wyrobów cukierniczych, napojów bezalkoholowy li mów oraz ciast. Wśród tych barwników są betanina, czyli czerwień huta (E 162), karmel (E 150), żółcień kwasowa (E 102), żółcień chinolinowa (I czy żółcień pomarańczowa (E 110), zabarwiająca na czerwono pomni ain gumy do żucia, karmelki, kisiele i napoje gazowane w proszku:

Oli

SOiNa (6) N N

postać soli

OH

postać bezbarwna

OH O

sól, postać czerwona

1

w środowisku zasadowym:

Przykładem jest fenoloftaleina: