94280401 djvu

SEN.

Sen jest odpoczynkiem środkowego układu nerwowego, a szczególniej kory mózgowej, która nietylko przez pracę umysłową, ale także już przez sam stan jawy, połączony z stałą czynnością kory, ulega znużeniu. Najbardziej też wybitnym objawem snu jest znaczne upośledzenie, względnie całkowite zawieszenie świadomości tak, że podniety zewnętrzne mogą wprawdzie wywołać reakcyę w postaci odruchów, jednakowoż nie powodują one powstania wrażeń świadomych. Jeżeli podnieta jest bardzo silna, to może ona wtedy wywołać świadome wrażenie, ale równocześnie też i budzi śpiącego. Toteż głębokość snu określamy stopniem upośledzenia świadomości, a mierzyć ją można siłą podniety, która wystarczy do obudzenia. W ten też sposób mierzył głębokość snu Kohlschiitter.

Używał do tego podniety słuchowej, wywołanej przez dźwięk kuli, spadającej z dowolnej wysokości na płytę kamienną. Za podstawę swoich obliczeń przyjął tę siłę podniety, która wystarczała, by badaną osobę śpiącą rozbudzić do tego stopnia, ażeby na zadane pytanie dała stosowną odpowiedź. Z tych i innych badań, okazało się, że z początku głębokość snu wzrasta nagle i osiąga swoje ma-ximum po upływie 1—1¹/₂ godziny; odtąd stopniowo się zmniejsza; z początku szybko, później coraz wolniej, aż do 5-tej godziny, poczerń głębokość nieco znowu się wzmaga (p. ryc. 129).

Objawy snu nie ograniczają się jednak tylko do upośledzenia czynności kory mózgowej, bo i czynności niższych części układu nerwowego są mniej lub więcej zmniejszone: odruchy są nieco obniżone, oddechy rzadsze i mają także u mężczyzn typ bardziej piersiowy, skurcze serca są wolniejsze, tonus naczjm słabszy. Naczynia skóry są jednak rozszerzone i zwężają się pod wpływem podniet,