94282401 djvu

604 l’K. NOWOTNY

przeto trzy przewody półkoliste kończą się pięcioma otworami w przedsionku. Kostnym przewodom półkolistym odpowiadają przewody błoniaste, które zajmują atoli nieznaczną tylko część światła przewodu kostnego, szersze są już ich końce bańko watę (ampullae), które zajmują prawie połowę światła baniek kostnych. Przewody te błoniaste uchodzą do komóreczki. Przewody półkoliste błoniaste, komóreczka, woreczek, wypełnione są endolimfą, komunikującą za pośrednictwem duetu* rcmńefts z endolimfą duetus cochlearis.

Ryc. 226. ( upula.

Ryc. 227. Otolity.

Nerw przedsionkowy po przejściu przez ganglion ve*tibulare dzieli się na pięć gałązek, z których trzy zaopatrują grzebienie słuchowe baniek (eristac ocmticae). dwa zaś kończą się w plamkach słuchowych (maculae acusticae) woreczka i komóreczki. W otworach bańkowych znajduje się wyniosłość, grzebień bańkowy (crista ampullarts), w którym końce nerwu przedsionkowego stoją w^r związku z nabłonkiem zmysłowym, włoskowym. W nabłonku tym rozróżniamy dwa rodzaje komórek, komórki nitkowate (podstawowe) i włoskowe (zmysłowe). Komórki te zmysłowe kończą się włoskami. Włoski połączone są ze sobą jednolitą masą, masa ta łącząc je, tworzy stożek t. zw. eupula fryc. 226), sięgający ponad połowę światła bańki. Plamki zbudowane są podobnie jak grzebień bańkowy, z tą różnicą, że włoski komórek są krótsze i noszą kryształki wapniowe (piasek uszny, otoliihes, ryc. 227).

Wszystkie kręgowce z wyjątkiem ssaków (począwszy od Teleostiów) mają trzy narządy otolitowe po każdej stronie (macula utruuli. saeculi i lageuae); zwierzęta ssące mają dwa aparaty z otolitami, brak bowiem u nich lageny, na której koszt rozwija się ślimak. Jeżeli skutkiem ruchu endolimfy wystąpi przesunięcie się otolitów albo stożka (cupula), to ruch, udzielający się włoskom komórek zmysłowych, działa jako odpowiedni bodziec na zakończenia nerwowe. Bodziec ten będzie miał skutek różny, odpowiednio do kierunku, w którym włoski zostają przechylone.

Gałąź przedsionkowa ma początek swój w móżdżku. Jedna