94283701 djvu

FIZYOLOGIA ZMYSŁU SŁUCHU 617

jeśli nagle zatrzymamy stołek obrotowy, to wprawdzie równo ze stołkiem rurka odrazu staje w miejscu, płyn jednak w niej zawarty, według tegoż samego prawa bezwładności, będzie jeszcze jakiś czas krążyć w kierunku ruchu obrotowego, płytka zaś lakowa, przedstawiająca nam kupulę, odniesie uderzenie w kierunku przeciwnym jak z początku obrotu, czyli zwróci się ona w kierunku obrotu.

Przewód półkolisty poziomy u człowieka siedzącego na stołku obrotowym z głową prosto utrzymaną znajduje się w tern samem położeniu jak powyższa rurka szklanna. Z początkiem obrotu endo-limfa mocą swej bezwładności uderza kupulę w kierunku przeciwnym obrotu. Drugie uderzenie, ale już w kierunku obrotu otrzymuje kupula z chwilą nagłego zatrzymania stołka obrotowego. Występuje więc dwukrotne podrażnienie zakończeń nerwowych kupuli przewodów półkolistych poziomych, jedno z początkiem obrotu, drugie przy końcu obrotu. Zachodzi pytanie, w jaki sposób tłómaczymy sobie występowanie nystagmus poobrotowego i dlaczego kierunek jego jest odwrotny do kierunku tiystagmus obrotowego.

Do wytłómaczenia tych objawów zwróćmy uwagę podczas obrotu w prawo, na przewód półkolisty prawy. Bańka przewodu półkolistego ucha prawego położoną jest ku przodowi. Z początkiem obrotu wprawdzie równomiernie obraca się sam przewód, skutkiem atoli bezwładności endolimfy ta pozostaje jeszcze przez pewien czas w swem położeniu, rzekomo więc jakoby wykonywała ona ruch w kierunku przeciwnym. Kierunek ruchu endolimfy byłby od strony węższego końca przewodu ku bańce i w tym też kierunku kupula zostaje przesuniętą. Ruch endolimfy w prawym poziomym kanale półkolistym od strony końca węższego ku bańce wywołuje ny^tagnms ku stronie prawej (doświadczenie Ewalda). Po zatrzymaniu stołka występuje ruch endolimfy w kierunku przeciwnym (t. j. w kierunku obrotuj, a więc od bańki ku węższemu końcowi, co wywołuje ny-stagnms t. z w. poobrotowy, w kierunku przeciwnym obrotowi.

Przy obracaniu się w prawo, występuje ruch endolimfy nie tylko w kanale półkolistym poziomym prawym lecz i lewym, tylko kierunek tego ruchu będzie przeciwny. Podczas ruchu obrotowego w prawo po stronie prawej ruch endolimfy w kanale praw3^Tm odbywa się od końca węższego ku bańce, po stronie zaś lewej od bańki ku końcowi węższemu. Ruch endolimfy po stronie prawej wedle doświadczeń Ewalda jest skuteczniejszy i wywołuje nystag-