Obraz1

mwm

MM 1:108 000000

^ twMawamm*

% fójtfs

u*11 *

Ejfit

Jk

l|«K

KO*RU$ SPRZĘGŁA WRAZ Z KOŁEM SŁONECZNYM

MXp

ZWNpfc2NS

SATtlfTA

KOŁO SiONtCZNE.

MOMENT NA WALE napędzanym

ZASADA DZIAŁANIA

ifafc    i w oflbcA 6fgnifc«ęti Hrmu

KOŁO

ZEWNĘTRZNE

OBUDOWA SPAZĘGlA I KOŁO SŁONECZNI UNIERUCHOMIONE

MOMENT NA WALE NAPĘDZAJĄCYM

MOMENT NA W Ali NAPĘDZANYM

JAUMO U JATEUT0W

HAMULEC

SATELITA

WZMACNIACZ MOMENTU OZIAŁA JAK0 PRZEKŁADNIĄ ZWALNIAJĄCA. ELEMENTY OZNACZONE KOLOREM PRZENOSZĄ MOMENT OIROTOWY I ZMIENIAJĄ JEGO WIELKOŚĆ.

TŁOK

SPRZĘGŁA

MOMENT NA WALE ' NAPĘDZANYM

ŚWIAT

Wf;^r

WZMACNIACZ WYŁĄCZONY

HAMUtK

	iTrl i ’ f
3	Bjl

MOMENT NA WALE NAPSOZAftCYH

JARZMO

SATEUTÓW TARCZA CIERNA

SPRZĘGŁO WŁÓCZONE, HAMULEC TAŚMOWY OOHAMOWANY. WZMACNIACZ PRACUJE BEZ PRZEŁOŻENIA.

MOMENT! NA WALE NAPĘDZAJĄCYM < NAPĘDZANYM SA JEDNAKOWE

WZMACNIACZ WŁĄCZONY

MOMENT NA WALE NAPĘDZA-•IACYM

SPRZĘGŁO WYŁĄCZONE, HAMULEC TAŚMOWY ZAHAMOWANY, WZMACNIACZ PRACUJE JAKO PRZEKŁADNIA ZWALNIAJĄCA,

MOMENT NA WALE NAPĘDZANYM JEST WIĘKSZY, NIŻ NA WALE NAPĘDZAJĄCYM i jarzmem satelitów, co uniemożliwia obrót satelitów względom ich osi. Spełniają one wtedy jedynie rolę klinów pomiędzy zazębieniami kola zewnętrznego i słonecznego, w związku z czym jarzmo satelitów wraz z wałem napędzanym (a także koło słoneczne wraz z korpusem sprzęgła) obracają się i taką samą prędkością jak koło zewnętrzne, a więc i wal napędzający. Wzmacniacz pracuje bez przełożenia i momenty na obu wałach są jednakowe.

Jeżeli teraz wypuści się olej znad tłoka sprzęgła i równocześnie zaciśnie hamulec na zewnętrznej powierzchni korpusu, tarcza sprzęgła zostaje zluśniona (dzięki czemu jarzmo wraz z walem napędzanym nie jest już związane poprzez obudowę sprzęgła z kołem słonecznym) i jednocześnie zostaje unieruchomiona obudowa sprzęgła, a zatem i koło słoneczne. Satelity mogą teraz swobodnie obracać się na swych osiach. Są one obracane (w lewo) przez napędzane koło zewnętrzna, tocząc się jednocześnie po nieruchomym kole słonecznym; obiegają więc koło słoneczna, wymuszając przy tym obrót jarzma (także w lawo) wraz z wałem napędzanym. Sytuację tę wyjaśnia w sposób uproszczony schemat umieszczony na rysunku 10.27 przedstawiający zasadę działania wzmacniacza łnomentu, na którym elementy przenoszące moment oznaczono czerwonym kolorem.

Obroty jarzma i wału napędzanego są teraz jednak wolniejsze od obrotów osadzonego na wale napędzającym koła zewnętrznego. Przekładnia pracuje więc jako przekładnia zwalniająca, a moment na wale napędzanym jest większy od momentu na wale napędzającym.

Sterowanie wzmacniaczem ciężkich .ciągników Ursus, a więc jednocześnie włączanie sprzęgło i od-homowywanie taśmy hamulca lub na odwrót, osiąga się przez przekręcanie jednej z dźwigni znajdujących się na desce rozdzielczej pod kierownicą. Dźwignia ta działa na rozdzielacz hydrauliczny, kierując olej pod ciśnieniem bądź nad tłok sprzęgła wzmacniacza, bądź do siłownika hydraulicznego hamulca, za pomocą którego taśma jest zaciskana na zewnętrznej powierzchni korpusu sprzęgła. Gdy olej jest kierowany nad tłok sprzęgła — następuje jednoczesny wypływ oleju z siłownika hamulca, a silna sprężyna umieszczona w tym siłowniku powoduje odhemowanie taśmy. I na odwrót: gdy olej jest kierowany do siłownika hamulca taśmowego, następuje jednoczesny wypływ oleju znad tłoka sprzęgła, a jego sprężyny cołają tłok zluźniając tarczę sprzęgła. Olej pod ciśnieniem potrzebny do sterowania wzmacniacza jest dostarczany z pompy hydraulicznej napędzanej od koła zębatago niezależnego napędu wału odbioru mocy (rys. 10.7 — pompa hydrauliczna 8).

8 Szeicłobiegowa skrzynia przekładniowa ze wzmacniaczem momentu „multi power" ciągników licencyjnych MF. Jak już wspomniano iześciobiego-wa skrzynia przekładniowa ze wzmacniaczem mementu ciągników MF składa się z trzybiegowej skrzyni właściwej i planetarnego reduktora, współdziałającego ze skrzynią tak samo, jak w ciągnikach Ursus C330 i C3Ó0. Przy wyłączonym wzmacniaczu

momentu (wysokie przełożenie wzmacniacze) I wyłączonym reduktorze ciągnik porusza się szybciej

uzyskuje się biegi wolniejsze (1., 2., 3. i 1.W). Przez włączenie wzmacniacza (niskie przełożenie wzmacniacza) każdą z uzyskanych uprzednio prędkości można, pod obciążeniem, redukować o wartości wynikające z przełożenia wzmacniacza —- wynoszącego 1,3 — utyskując w ten sposób 12 prędkości do przodu i 4 wsteczne.

W skład trzybiegowej skrzyni właściwej (rys. 10.8) wchodzą:

—    wał napędu skrzyni;

—    dwie pary stale ze sobą zazębionych kół zębatych wzmacniacza momentu, wysokiego i niskiego przełożenie w których koła napędzane są osadzone na wale nepędu, napędzające zaś — na lewym końcu wału pośredniego (w zależności od położenia dźwigni sterowania wzmacniacza, napęd na wał pośredni jest przenoszony przez jedną z tych par);

—    trzy koła zębate osadzone na wale pośrednim;

—    koła przesuwna — pojedyncza a oraz podwójne b osadzone na wielowypustach wału głównego;

—    podwójne koło biegu wstecznego, umieszczone ze wałem pośrednim, umożliwiające zmianę kierunku obrotu kół jezdnych.

W skrzyni tej, oprócz stale ze sobą zazębionych par kół zębatych wzmacniacza, na stałe jest także zazębiony większy wieniec podwójnego koła biegu wstecznego z drugim od prawej kołem wału pośredniego.

Napęd wału głównego na poszczególnych biegach uzyskuje się przez przesuwanie pojedynczego ■ koła zębatago a lub podwójnego b po wielo wypustach wału głównego (rys. 10.28). I tak przesuwając (przy wysokim przełożeniu wzmacniacza — wzmacniacz wyłączony):

—    pojedyncze koło przesuwne a w lewo do zazębienia jego zębów z zębami najmniejszego koła zębatego osadzonego na wale pośrednim uzyskuje się bieg pierwszy przy włączonym reduktorze oraz czwarty bez reduktora;

—    podwójne koło przesuwne b w prawo — bieg drugi z reduktorem i bieg piąty bez reduktora;

—    podwójne koło przesuwne b w lewo — bieg trzeci z reduktorem i bieg szósty bez reduktora;

—    pojedyncze koło przesuwne a w prawo do zazębienia z leżącym za wałem pośrednim mniejszym kołem zębatym podwójnego koła biegu wstecznego — bieg pierwszy wsteczny z reduktorem i drugi wsteczny bez reduktora.

Na rysunku 10.28 oznaczono położenia kół zębatych i dragi przenoszenia momentu obrotowego (czerwona linia) tylko dla biegów t reduktorem przy wysokim przełożeniu wzmacniacza oraz przykładowo dla jednago (czwartego) biegu bez reduktora Oznaczono także przykładowo położenia kół t drogę momentu przy biegu pierwszym zredukowanym wzmacniaczem (niskie przełożenie wzmacniacza — wzmacniacz włączony).

Przy biegu piątym położenie kół zębatych w skrzyni właściwej będzie identyczne jak przy biegu dni-

Sali

lis

rjgpi

iSiBmgBaEaas