PB140061

riak to zauważył Gordon Leff ⁴⁷, cztema-* ^'crholastyka przyczynia się i prowadzi do

lUnego wstrząsu, jakim stanie się Renesans XV-

S

— consideranda sunt dampna ąuibus mercatores se Łmu zajmowana pozycja gwarantuje wystarcza-

wych problemów, nieporuszony czas Starego Testa- ^T^_eCzna scholastyka przyczynia mentu i myśli judaistycznej ulega erozji. Coraz mniej    wstrząsu, jakim stanie s

rygorystycznie potępia się wszystko, co nosi miano li-    będzie to zarazem rozpętanie i wyzwole-

chwy, a co przesłaniają oczywiste aspekty doczesne ^wolnv'i samowładny człowiek Renesansu — ten,

żenią potocznego, lecz znamiennego. ⁴⁴ Jednocześnie może, jeśli fortuna mu sprzyja a on potrafi ją wy-okresy postu, abstynencji, niedzielnego odpoczynku Jorzystac wedle możliwości swej vwtu, swobodnie nie są już traktowanymi dosłownie nakazami, lecz kroczyć przed siebie. Jest panem własnego czasu i po-wobec konieczności wynikających z pracy zawodowej lostałych dóbr. Ogranicza go tylko śmierć, ale pojmo-stają się zaleceniami wedle ducha. ⁴⁵^    fana — żywy stara się pojąć martwego, zanim sam

szych, nowych rozważań o homo faber narzuconych Tak więc w okresie edv wzrost ilościowv nosuwa przez warunki społeczno-ekonomiczne, związane z coraz dalei mimn wzrost ilościowy posuwa

Niemniej upadek tradycyjnej koncepcji czasu teo- nu ulegnie — w całkiem nowej perspektywie, w któ-logii chrześcijańskiej prowadzi do zburzenia w XIV- sj koniec życia staje się punktem wyjścia refleksji a XV wieku nowej równowagi, którą głównie pod ffittad ciała rodzi zrozumienie trwania; wykazał to wpływem zakonow żebraczych teologowie, przedsta- Uberto Tenenti ⁴⁸ w nowych analizach dotyczących wiciele prawa kanonicznego i moraliści zaczęh wy- rtes monendi i myśli francuskich oraz włoskich hu-pracowywać w XIII wieku, a to w ramach ogólniej- aanistów.    ^{y irancusKlcn oraz} włoskicn nu

nowymi technikami wytwarzania; wyto.cz. to jod- kft,    ‘ k£,iS'"STUh

nak poza nasz temat.    .    . >Jwac i

Ikio trwanie gubi ” w Jednym nurcie, ,* S wszystkie stworzenia „wyzbyte są zdolności odczuj M_{nawet w}f«X _{gdy w} istocie ustępuje przed ro-wama czasu, ktoiy jest im właściwy”.    ^cym się kapitalizmem i sam powoli włącza się w

- || rozwój.

⁴⁴    „...trzeba rozważyć, na jakie straty narażają się kupcy, a zda-W rza się im to często, z tego powodu, że sprzedają na kredyt”.

Por. G. Le Bras, hasło Usure w: Dictionnaire de Thśologie Catho- mfk lique_t t. XV, cz. H, 1950, s. 2336-2372; B. N. Nelson, The Idea of§|

Usury: from Tribal Brotherhood to Uniwersał Otherhood, 1949; J- 1

T. Noonan jr, 77ie Scolastic Analysis of Usury.    1    ,    1 .... ^    ,    , . .    ,__

⁴⁵ Joannes Andreae (1270—1348), profesor prawa kanonicznego W    j licznych zagadnień związanych z historią tego

Bolonii w swym traktacie De regulis Juris, hasło Peccatum, (cyto-1    ___a zadaniem niniejszego tekstu jest jedynie

wany przez J. T. Noonan a jr, s. 66) twierdzi, że argument, według !

——    może być sprzedawany, jest „błahy”, gdyż wiel® } ^    _The xrv*^h century and the decline of Scholasticism, w:

- można o nich powiedzieć, że p°' ⁴⁷ G.    present” kwiecień 1956, nr 9, s. 30—41; tenże, Bradwar-

•— rinaBafiiyafindlowyck {^st &ⁿ⁽K?„inaians, 1957.

nich WI bie    ^P La vie et la mort a travers Vart du XVf stertę, 1952;