str40

$40 Htsamę * t

I rcnkij! rozpoczyna się od diagnostycznej ruz-iwwy wdormacyinej podczas której na podstawie ogółnych wypowiedzi o dotychczasowym rozwoju, przódc wszy>.*<jjn w odniesieniu do matki chłopca i innych o*ćb, z którymi mćrf koniaki. ma zostać ./pisana możliwie dokładnie i konkretnie jego _ak-luałna rytuacja”-⁴*. Do tego służy także ankieta (/raz dokument cibietwatji zachowania, który zawiera opis z/JperacjonafacManych cech na podstawie *y*tcmu kategorii ^

J renmg mdywiduałny rozpoczyna się od naszkicowania sytuacji. Zabieram jest pisemny kontrakt, f rening cxinosi się merytorycznie do różnych lematów, jak „zawód i przyszłość”, „czas wóinv i rodzina , Metodyka postępowania jest tu zawsze pzkhrii), Fo opi-.ąniu własnej sytuacji ma miejsce faza kształtowania tej sytuacji (na przsłdad przez mak/wanicj, po tym widoczne stają się życzenia i wyobrażenia, które opracowywane są następnie w grze z podziałem na role. Na końcu dokonuje się uzgodnień co do „zadania obserwacyjnego” na dany temat, tak aby można było obserwować samemu i ćwiczyć własne zachowanie. W związku z tym za-< laniem trzeba prowadzić rodzą dziennika. Przez takie po,typowanie chłopiec ma z jednej strony Moj/nk/wo uzmysłowić sobie twoje zachowanie i (*/z/iać techniki samokontroli, z drugiej zaś wi-doczitc startą się dla niego nowe możłrwośd i perspektywy zachrzv,ania. Cełem jest uzyskanie pożyty wr tej p/stawy w het. systemu efektywności szkoły. (cdry/czcśnic zajmuje się także relacją z matką. W ten sposób będzie mógł ukształtować tożsamość w sensie uzyskania stabilności j pewności siebie, i Ierbttrt l eser opfaujts reguły modyfikacji zachowania* w, jej etapy to:

►    wzmocnienie siebie;

►    stworzenie zachowania kontrolnego;

►    stworzenie zachowań alternatywnych;

►    zastw/wantę koterapeutów;

►    ćwiczenie technik rełaksacyjnych i burych¹⁵¹.

Dla matki trening indywidualny przcbicgul-by według podobnego wzorca. Celem byłoby tu jednakie nauczanie jej profesjonalnych zachowań wychowawczych. Są one nazwane technikami samokontroli¹⁵². Poszczególne etapy to:

►    Obserwacja siebie — cele wychowawcze matka uświadamia sobie bezpośrednio przed działaniem. Tak więc bezpośrednio przed decyzją wychowawczą musiałaby postawić sobie pytanie: „Kiedy chcę osiągnąć ceł X u mojego dziecka, muszę otworzyć mu ku temu drogę i nie zakłócać osiągnięcia tego celu przez jakiekolwiek zakazy”.

►    Samokontrola - tutaj matka musiałaby podjąć działania samokierującc, aby „móc wytrzymać chwilowo nieprzyjemne warunki”¹⁵³.

►    Opis zachowania w czasie obserwacji -podczas okazyjnej obserwacji zachowania wychowawczego matce należałoby uświadomić jej błędy obserwacji i oceny oraz ich źródła. Musi więc wyćwiczyć techniki systematycznej obserwacji.

►    Analiza zachowania — określenie zachowań problemowych, celu zachowania, oporu. Ten kompleks jest chyba najtrudniejszy dla matki. Musi ona bowiem rozpoznać relacje pomiędzy pokazanym zachowaniem oraz powodującą je sytuacją, a także zjawiskami następującymi później, wynikającymi z tej sytuacji.

►    Sterowana przez siebie modyfikacja zachowania — tu kobieta musi rozpoznać, stosować i nauczyć się kontrolować alternatywy własnego zachowania.

►    Kontrola zmienionego zachowania - polega na „porównaniu tego, co jest, z tym, co być powinno po pewnym czasie”¹⁵⁴. Tutaj matka rozpozna, co już jej się udało i czego może się trzymać.

>*• IbhUm, *. 41,

^,4¥ ibid&wh * M/

^    hf/b/yw fur Sf/zudpdda%fs%en_t Munchen: Rańbaordt 1981, s. 118.

m    k, i 27,

, t. iłK t rtJHt.

Wlbkbm,* 120 M Ibidem, %, i 27.