268 (14)

cię lunetk^(J). Na końcu ruchomej dźwigni <4) umieszczona jest druga lunetka (5), która pomaga dokładnie określić na siatce wartości deklinacji i miejscowego kąta godzinnego. Służy ona jednocześnie do odczytywania wartości wysokości i azymutu. Budowa przyrządu jest bardzo prosta i można nim szybko rozwiązać dowolny trójkąt sferyczny. Zastosowanie tego przyrządu jest dość wszechstronne. Umożliwia on nie tylko obliczanie wysokości i azymutu dla dowolnych argumentów, ale również identyfikację gwiazd. Można go wykorzystać do obliczania odległości po ortodromic oraz do rozwiązywania innych zagadnień związanych z żeglugą po or-todromie. Ułatwia przy tym szybkie obliczanie całkowitej poprawki z ciał niebieskich.

Aby obliczyć wysokości i azymut za pomocą przyrządu ARG-3, należy wykonać następujące czynności:

1.    Należy pokrętłem ustawić przyrząd na szerokość 90 .

2.    Należy ruchomą dźwignię nastawić na wartość deklinacji, uwzględniając znaki, oraz na miejscowy kąt godzinny /_A. przy czym t_A t • 180 . gdzie t skala na siatce przyrządu irys. 14.9).

Ry*. 14.9. Zasada iiMauiania jary rząd u Rys. 14.10. Teoretyczne /osady rozwiążąwinią ARG-3    trójkąta sferycznego przyrządem ARG-3. Dane:

9    *0 N. ó 20 N. r 140 (/_A    40 ) Roz

wiązanie: łi % 41°, .4 % 130

3.    Należy pokrętłem nastawić siatkę na odpowiednią szerokość zliczoną, przy czym nie wolno zmieniać położenia dźwigni.

4.    Należy odczytać wartości na siatce za pomocą odpowiedniej lunetki; na skali deklinacji odczytuje się wysokość, a na skali r wartość azymutu, według następujących zasad:

dla    /_A > 1X0    /f_f > 180 ,

dla    #_A < 1X0    A, < 1X0 .

268