269 (32)

Fazy opracowania ubytków próchnicowych wg Blacka

G.V. Black usystematyzował czynności wykonywane podczas opracowywania Ebytku, podając je w formie następujących kolejno etapów - faz składających się sa całość postępowania leczniczego. Metodyka Blacka wyróżnia następujące fazy:

I    - otwarcie ubytku;

II    - nadanie ubytkowi zarysu;

III    - usunięcie zębiny próchnicowej;

IV    - nadanie kształtu oporowego;

V    - opracowanie brzegów szkliwa;

VI    — nadanie kształtu retencyjnego;

VII - wybór materiału i jego przygotowanie;

I VIII ptfprzemycie i osuszenie ubytku;

IX    — wypełnienie ubytku;

X    - wykończenie wypełnienia.

■ Fazy od I do VI dotyczą opracowywania ubytku, VII i VIII stanowią czynności przygotowawcze do wypełniania, a IX i X związane są z wypełnianiem ubytku.

Współczesne podejście do faz opracowania ubytków próchnicowych wg Blacka

Kasady Blacka zostały oparte na stosowaniu wówczas nieadhezyjnego materiału, pmalgamatu i polegały na schematycznym opracowaniu narzuconym przez z góry przyjęty zarys ubytku. Zarys ten oparty był na empiryczno-mechanicznym ukierun-feoiwaniu na wytrzymałość wypełnienia, a nie zęba. Prowadziło to do niepotrzebnej ■traty twardych tkanek. Od czasów Blacka nastąpił ogromny postęp wiedzy w za-'fcresie patologii próchnicy, możliwości zapobiegania i leczenia. Do niedawna leczenie próchnicy sprowadzało się wyłącznie do inwazyjnego, chirurgicznego schematu postępowania - wycięcia zmienionych próchnicowo tkanek twardych i ich odbudowie materiałem wypełniającym. Wprowadzenie miejscowych środków skutecznie eliminujących bakteryjną przyczynę próchnicy i materiałów adhezyjnych (w tym bioaktywnych uwalniających jony) umożliwiło wprowadzenie postępowania zapo-biegawczo-leczniczego ukierunkowanego na maksymalne zachowanie twardych tkanek zęba. Z tego powodu proponuje się zastąpienie terminu „stomatologia odtwórcza” (restorative dentistry) określeniem „profilaktyczna stomatologia odtwórcza” (prophylactic restorative dentistry). Zwrócono uwagę na znaczenie zindywidualizowanego podejścia do terapii. W planowaniu i wyborze metod leczenia istotna jest ocena nie tylko ryzyka choroby próchnicowej u danego pacjenta, ale także ocena aktywności każdej zmiany. Zatem leczenie powinno być bardziej biologiczne, oparte na sposobach zmniejszających dynamikę procesu próchnicowego. Dynamikę zmniejszają efektywna higiena jamy ustnej, kontrola diety i stały dowóz fluorków z past do zębów oraz stosowanie środków antyseptycznych, które zapobiegają rozwojowi nowych zmian, promują remineralizację i zatrzymanie wczesnych uszko-

269