2 (2038)

•    Powinny być tak rozmieszczone aby przy sterowaniu wzajemnie sobie nie przeszkadzały, nie powodowały zranienia operatora oraz uniemożliwiały przypadkowe załączenie sterowanego urządzenia

•    Największa siła, szybkość i dokładność wymagana przy sterowaniu nie może przekraczać psychofizycznych możliwości obsługującego

•    Układ elementów powinien być przejrzysty do tego stopnia aby w krytycznych warunkach prawidłowy ruch został wykonany automatycznie

•    Urządzenia sterownicze wymagające szybkiej reakcji powinny być umieszczone jak najbliżej ręki

•    Przy uruchamianiu elementów sterowania nie powinny występować nadmierne opory ale również nie mogą to być opory niezauważalne

•    Urządzenia pełniące tę samą funkcję należy umieszczać obok siebie

•    Urządzenia awaryjne powinny być umieszczone w widocznym i dostępnym miejscu

•    Przy wyborze ręcznego elementu sterowania należy przede wszystkim stosować te, które umożliwiają ruch „w przód -w tył" następnie „w prawo - w lewo" ruch „w górę - w dół" ruch obrotowy

•    Stosować urządzenia sterowane ręcznie, jeśli wymagana jest szybkość i dokładność

•    Dla przenoszenia dużej siły stosować sterowanie nożne

•    Urządzenia sterownicze powinny być łatwo rozpoznawalne

Kierunek ruchu urządzenia sterowniczego powinien być zgodny z kierunkiem ruchu maszyny jaki chcemy spowodować

9. )    Wyjaśnij sens parsimony i optymalizacji w badaniu ryzyka wypadkowego w pracy.

Do kalkulacji ryzyka używamy wymiarów jakościowych i ilościowych. Zasada optymalizacji i zasada parsimony maja tu zastosowanie polegające na dobieraniu odpowiednich wymiarów ryza, bez niepotrzebnego dodawania kolejnych, tak, aby otrzymać jak najlepsza(optymalna) ocenę ryzyka wypadkowego w pracy

10. )    Model powstania wypadków i zdarzeń potencjalnie wypadkowych.

11. )    Opisz próbę Martinela opisującą przydatność człowieka do zróżnicowanych poziomów uciążliwości pracy.

Przydatność pracownika do zróżnicowanych poziomów uciążliwości pracy można określić próbą Martineta, polegającą na:

•    pomiarze tętna spoczynkowego PI,

•    wykonaniu 10 przysiadów w odstępach jednosekundowych,

•    pomiarze tętna natychmiast po wykonaniu tych przysiadów P2,

•    pomiarze tętna po upływie jednej minuty po zaprzestaniu wykonywania przysiadów P3.

•    otrzymane wartości podstawiamy do wzoru na wskaźnik Ruffiera Wr = (PI +P2 +P3)-200 / 10

Po otrzymaniu wyniku umiejscawiamy badanego człowieka w odpowiedniej kategorii:

•    0 - zdolny do każdego wysiłku (bardzo dobry)

•    0-5 - zdolny do dużego wysiłku (dobry)

•    5-10 - zd. Do umiarkowanego wysiłku (dość dobry)

•    10-15-zdolny do lekkiego wysiłku (dostateczny)

•    15-20-niezdolny do pracy fizycznej (niedostateczny)

12. )    Opisz działanie ośrodka termoregulacji kontrolującego temperaturę ciała i sterującymi mechanizmami oddawania i uwalniania ciepła.

Na podstawie otrzymanych informacji ośrodek również w postaci impulsów nerwowych wysyła rozkazy do termoregulacyjnych narządów wykonawczych. W sytuacji gdy organizmowi grozi oziębienie naczynia skóry silnie się kurczą w następstwie czego przepływ krwi znacznie się zmniejsza. Krew przepływając wolno przez skórę ulega nadmiernemu odtlenieniu. Hemoglobina staje się błękitna a skóra sinieje.

Temperatura skóry obniża się co zmniejsza oddawane przez nią ciepło. Kurczą się mięśnie przywłośne, powoduje to chropowatość skóry, tzw. gęsia skórka oraz jeżenie się włosów na skórze. Polisada z włosów zwalnia przyskórny prąd konwekcyjny jednocześnie wzrasta wyzwalanie ciepła endogennego, szczególnie w mięśniach szkieletowych. Występuje w nich zjawisko zwane dreszczami polegające na asynchronicznych skurczach włókien mięśniowych. Mięśnie wyzwalają ciepło ale nie kurczą się jako całość. Zmienia się również zachowanie człowieka, np. kuli się, szuka schronienia przez zimnem, zakłada ciepłą odzież, itp.Jeśli w otoczeniu panuje wysoka temperatura lub działają tam źródła intensywnego promieniowania cieplnego naczynia skóry rozszerzają się i przepływ krowi przez nie wzrasta. Zwiększona zawartość wody w skórze zwiększa jej przewodnictwo cieplne jednocześnie zapewniając korzystne warunki dla procesu pocenia się. Rozpoczyna się wydzielanie potu, który parując ze skóry odbiera jej ciepło niezbędne do przekształcenia się w parę wodną.

Towarzyszą temu zmiany w zachowaniu się. Człowiek szuka cienia, zdejmuje odzież, zwalnia rytm pracy, itp.

13. )    Różnica między pracą fizyczną dynamiczną a pracą statyczną.

Różnica między pracą fizyczną-dynamiczną a pracą fizyczną-statyczną, polega na tym, że w pracy fizyczno-dynamicznej, jest wykorzystywany przeważający udział skurczów izotonicznych i krótkotrwałych skurczów izometrycznych, natomiast w pracy fizyczno statycznej przeważają skurcze izo metryczne

14. )    Przedstaw bilans dobowej całkowitej przemiany materii.

Przemiana materii ~ zwana metabolizmem jest to suma procesów chemicznych i towarzyszących im zmian energetycznych zachodzących w związku z pobieraniem pożywienia, jego trawieniu i wydalaniem.

Katabolizm - procesy rozpadu Anabolizm - procesy syntezy

Między tymi procesami zachodzi równowaga - homeostaza Dobowy wydatek energetyczny:

60-75% - podstawowa przemiana materii, sen, metabolizm podstawowy    _