361 (17)

Tablica 6.8

Zależność wartości współczynnika przewodnictwa cieplnego K kryształów i ciał bezpostaciowych o tym samym składzie chemicznym od

temperatury

Substancja	K, caI7<cm-$'deg)
	373 K	273 K	195 K	173 K
Kwarc Si02 \\l^6	0,021	0,032	0,047	0,117
Kwarc Si02XŻ'^6	0,013	0,017	0,024	0,059
Szkło kwarcowe	0,0046	0,0033	0,0028	0,0016

W związkach jonowych o tym samym typie wzoru chemicznego przewodnictwo cieplne jest tym wyższe, im większa jest twardość kryształu (tabl. 6.9). Kryształy cząsteczkowe o małej twardości, spowodowanej słabością sił van der Waalsa działających między cząsteczkami, wykazują niewielkie wartości współczynnika przewodnictwa cieplnego. W kierunku najsilniejszych wiązań przewodnictwo cieplne kryształów jest zwykle największe. Stwierdzono np., że dużo lepsze przewodnictwo istnieje w kierunku łańcucha w sieciach ftysi* .licznych łańcuchowych oraz w obrębie warstw w sieciach warstwowych niż w kierunkach prostopadłych do łańcuchów i warstw.

Tablica 6.9

Zależność między twardośeią a współczynnikiem przewodnictwa cieplnego K

Substancja	NaF	KCł	RbBr	AgCl
Twardość	3,2	2,3	2,2	1,3
K(w temp. 0°C), cal/(cm-s*deg)	0,025	0,025	0,009	0,0026

6 4. WŁAŚCIWOŚCI ELEKTRYCZNE

6»4il. Piroelektryczność

Piroelektrycznośc jest to zjawisko powstawania ładunków elektrycznych na elementach powierzchniowych kryształu (ścianach, krawędziach, narożach) pod wpływem ogrzewania łub studzenia. Ładunki te powstają na przeciwległych końcach biegunowych osi symetrii. Biegun, na którym podczas ogrzewania pojawia się ładunek dodatni, nazywamy analogicznym, a biegun przeciwległy (z ładunkiem ujemnym) — antyJogicznym (rys. 6.23). Podczas studzenia kryształ elektryzuje się przeciwnie niż podczas ogrzewania. Na miejscu ładunku dodatniego powstaje ujemny i odwrotnie. Zjawisko piroełektryczne wykazują kryształy będące złymi przewodnikami elektryczności (dielektryki), nie mające środka symetrii.

Rozróżniamy zjawisko piroelektrycztte pierwotne, związane z powstawaniem ładunku bez zmiany kształtu j objętości kryształu, oraz wtórne zjawisko piroełektryczne wywołane

366