459 (4)

17.22.    Jakie są rodzaje porcelany?

Wytwarza się wiele gatunków porcelany, które różnią się składem mineralnym, sposobem wytwarzania i przeznaczeniem. Rozróżnia się porcelanę twardą i miękką. Twarda może być biskwitowa (nie-szkliwiona) lub szkliwiona, np. stołowa, chemiczna, cyrkonowa, elektrotechniczna. Do miękkiej zaliczamy porcelanę Segera, kostną i fry tową. W zależności od zastosowania porcelanę dzielimy na stołową, artystyczną, elektrotechniczną, chemiczną (laboratoryjną) i dentystyczną.

17.23.    Czym cechuje sie porcelana stołowa?

Jest to porcelana, z której wyrabia się zastawy stołowe. Może być twarda lub miękka. Jest formowana z mas lejnych drogą odlewania do form gipsowych oraz przez toczenie. Jest dwukrotnie wypalana, pierwszy raz w niższej temperaturze na biskwit i drugi raz w wyższej temperaturze po nałożeniu szkliwa (jest to zwykle przezroczyste szkliwo skaleniowe). Porcelanę stołową prawie zawsze zdobi się różnymi metodami (malowanie, sposoby specjalne). Porcelana miękka zawiera mniej substancji ilastej i jest wypalana w niższej temperaturze. Cechuje się większą przeświecalnością i jest bielsza, ale mniej wytrzymała niż porcelana twarda. Do porcelany miękkiej zalicza się również porcelanę kostną (angielską) zawierającą ok. 40% popiołu z palonych kości oraz porcelanę fry-tową (francuską) z dodatkiem stopu szklanego (fryty). Jest ona jednak krucha, trudna w produkcji i z tego względu niezbyt często stosowana. Porcelanę formuje się przez odlewanie wylewne lub nalewne w formach gipsowych.

17.24.    Co to jest porcelana biskwitowa?

Jest to twarda porcelana, bez szkliwa (matowa), stosowana głównie jako dekoracyjna (figurki, płaskorzeźby). Może być też barwiona. Jest wytwarzana z kaolinu (ok. 50%), kwarcu (ok. 25%) i skalenia (ok. 25%). Jest wypalana jednokrotnie powyżej 1000°C.

17.25.    Co to jest porcelana chemiczna?

Jest to porcelana o podobnym składzie do porcelany biskwitowej wypalana jedno- lub dwukrotnie. Wypalanie drugie, ze szkliwem, przeprowadza się w temperaturze 1450°C. Jest bardzo odporna na działanie kwasów (z wyjątkiem HF) i dość odporna na ługi i szoki termiczne. Stosuje się ją do wyrobu sprzętu laboratoryjnego i elementów aparatury chemicznąj.

459

_