5 (1029)

ale

U a* E - I R

w

gdzie: E - siła elektromotoryczna źródła nieobciężonego.

^Rw^- rezystancja wewnętrzna źródła.

Otrzymujemy więc

P = I (E - I R ) = X E - X² r ^W    W

V.'ykres tej zależności przedstawiony jest na rysunku 15,₆

Rys.15.6, Zależność mocy czerpanej ze źródła

i mocy traconej na oporności wewnętrznej od prędu

Iloczyn I = P_R jest mocę nej    «

^Un ^{= 1 R}wy ⁼ Z^^10Q0 ni ⁺ 100

= 10^-4(1000 n₁ + 100 n₂ ♦

wydzielanę na oporności wewnętrZ'

n₂ t 10 n₃ + n₄ + 0,1 n₅) =

10 n₃ + n₄ +-0,1 n₅) t^v3

W praktyce regulator n_x wyskalowany Jest co 100 mV, n₂ -co 10 mV,..., n^ co 0,01 mV. Należy zauważyć, że dokładność pomiaru uzależniona jest od dokładności ustawienia prędu I = 10 opornik P stanowi zazwyczaj kompensator pomocniczy. 0 dokładnoś ci decyduje też czułość posiadanego galwanometru.

15.2. Opis układu pomiarowego

Układ pomiarowy przedstawiony jest na rysunku 15.7. Kompen sator znajduje się w skrzynce, z której dostępne sę na zewnętrz potencjometry i zaciski. Potencjometry (l) tworzę pomocniczy kompensator i odpowiadaję potencjometrowi P z rys.15.5. Poten -cjometry (8), (9) to omówiony poprzednio dzielnik napięcia. Dodatkowy potenojomatr (3) służy do kompensacji zmian temperatu -rowych rezystancji. Kompensator zasilany jest ze źródła prędu stałego 2 V, badanę siłę elektromotorycznę podłęcza się do za -cisku + x, - x. Ogniwo normalne podłęczamy do zacisku E_n . Best ono równe sile elektromotorycznej ogniwa normalnego.

Z En &

Rys.15.7. Układ pomiarowy

Mierzę o większe napięcie stosujemy dzielnik ONBj^ napięć, który w tym przypadku musi również precyzję dorównać kompensatorowi. Może on także służyć do pomiaru natężenia prędu. W tym przypadku sprowadza się to do pomiaru napięcia na tzw. rezystorze normalnym o ściśle określonej rezystancji połęczonej w 3zereg w ob wodzie, w którym mierzymy pręd. Natężenia obliczamy z prawa Ohma.

203