64 (154)

3. Wykrywanie składników tłuszczów właściwych 3.1. Glicerol

Do suchej probówki dodać szczyptę środka odwadniającego KHS0₄). Probówkę ostrożnie podgrzać, aby usunąć z wodorosiai 3zanu potasowego wodę. Następnie dodać kilka kropel glicerolu i ponownie podgrzać zawartość. Wydziela się przykra woń akroleiny,

charakterystyczna dla przypalonego tłuszczu.
H I
1 H-C-OH		ch2
1	KHSO4	II
H-C-OH	-►	CH
1	-2H20	1
H-C-OH I		c=o |
1 H		1 H
Glicerol		Akroleina

3.2. Kwas tłuszczowy - wykrywany w reakcji zmydlania

W porcelanowej parownicy ogrzewamy do wrzenia 10 Itll 30% KOH. Następnie wkładamy około 5 g tłuszczu /np. smalcu/ i mieszając, podgrzewamy łagodnie przez parę minut. Mydło wy dzieła się w postaci gęstej masy.

4. Właściwości mydeł

4.1. Wytrącanie kwasów tłuszczowych

Mocny kwas mineralny wypiera słabszy kwas organiczny / soli, który jako nierozpuszczalny w wodzie wytrąca się z roztwom

CH;((CH_z)₁₀-COONa + H₂SO„ -> 2 CH₃(CH₂)₁₆-COOH + Na₂SO„ stearynian sodu    kwas stearynowy

Do probówki zawierającej roztwór mydła dodać parę kropel I mol/l H₂S0₄ ,aż do odczynu kwaśnego wobec papierka wskaźni-I-owego. Wytrąca się wówczas na powierzchni film nierozpusz-1 /nlnych w wodzie kwasów tłuszczowych.

>\,2. Otrzymywanie nierozpuszczalnych mydeł

Do probówki z roztworem mydła dodać kroplami roztworu i .iCI₂. Po odlaniu części klarownej płynu, dodać do osadu wody. i >t,;id nie rozpuszcza się, a więc wytrącanie nie jest procesem wywiania.

1 l Wysalanie koloidu mydła

Do probówki z roztworem mydła dodajemy krystalicznego MuCl aż do nasycenia. Obserwujemy wytrącanie się kłaczkowate-gn osadu wysolonego mydła. Po odlaniu roztworu znad osadu, dodajemy do probówki wody destylowanej i wytrząsamy. Obserwujmy rozpuszczanie się mydła.

li Rozdział acylogliceroli metodą chromatografii cienkowarstwowej

Na gotowej płytce chromatograficznej zaznaczamy ołówkiem linię startu /patrz rycina 2/ i nanosimy przy pomocy mikropi-|Hik! roztwory wzorcowe kwasu oleinowego /pkt.A/, trioleiloglicero-/pkl.B/ oraz mieszaninę badaną /pkt.C/. Po wysuszeniu płytki, BilnH/czamy ją w wysyconej komorze, w której znajduje się układ Hąiwszczalników złożony z następujących odczynników:

133