94 (17)

94 Naprawa samochodów Lublin

4.2.1. Budowa skrzynki biegów

Skrzynka biegów TS5-21 jest przekładnią mechaniczną, pięciobiegową z nadbiegiem. Pracuje w pojeździe w położeniu pionowym, jest zblokowana z silnikiem. Obudowa skrzynki składa się z dwóch części połączonych ze sobą w płaszczyźnie pionowej. Od góry zamknięta jest niewielką pokrywą, a od tyłu pokrywą zawierającą zespół kół zębatych napędu prędkościomierza. Wszystkie koła zębate skrzynki biegów pozostają w stałym zazębieniu. Włączanie wszystkich biegów, oprócz wstecznego, odbywa się za pomocą synchronizatorów kształtowo-blokujących. Bieg wsteczny jest włączany za pomocą sprzęgła zębatego. Przekroje skrzynki biegów pokazano na rysunkach 4.8. i 4.9.

Skrzynka biegów jest wyposażona w układ sterowania bezpośredniego, umieszczony w tylnej części kadłuba. Znormalizowany schemat zmiany biegów przedstawiono na rysunku 4.10.

Do wyrównywania prędkości obrotowej łączonych części służy synchronizator. Budowę synchronizatora przedstawiono na rysunku 4.11.

Działanie synchronizatora należy rozpatrywać w trzech następujących po sobie stanach.

1.    Bieg luzem — sprzęgło przesuwne znajduje się w osi głównej synchronizatora, utrzymywane w takiej pozycji przez trzy kamienie synchronizatora wchodzące w rowek obudowy wykonany w środkowej części wielowypustu wewnętrznego. Pierścienie cierne blokujące są zsunięte z powierzchni stożkowych pierścieni ciernych synchronizatora.

2.    Blokowanie przy osiowym przemieszczaniu sprzęgła przesuwnego, co następuje podczas włączania biegu — kamienie synchronizatora zabierane przez rowek obudowy w wielowypuście wewnętrznym wychylają się napierając na występy pierścieni ciernych blokujących i powodując nacisk tych pierścieni na powierzchnię stożkową pierścieni ciernych synchronizatora. Pojawia się moment tarcia, który „zabiera” pierścienie blokujące, powodując ich obrót do chwili oparcia się występów pierścieni o powierzchnie boczne wybrań w korpusie synchronizatora. W takim stanie zęby pierścieni blokujących ustawiają się

/ — podkładka, 2 — piasta synchronizatora, 3 — łożysko stożkowe, 4 — pierścień cierny stałego zazębienia, 5 — pokrywa skrzynki biegów przednia,

6 — uszczelniacz wałka sprzęgłowego, 7 — wałek sprzęgłowy, 8 — łożysko stożkowe, 9 — tuleja walka sprzęgłowego, 10 — podkładka odległościowa,

11 — łożysko stożkowe, 12 — śruba, 13 — podkładka odległościowa, 14 — pierścień osadczy, 15 — pierścień cierny, 16 — sprzęgło przesuwne, 17 - pierścień cierny stałego zazębienia, 18 — łożysko igiełkowe, 19 — koło zębate V biegu, 20 — pierśeień osadczy, 21 — pierścień oporowy, 22 — koło zębate III biegu, 23 — łożysko igiełkowe, 24 — pierścień osadczy, 25 — cięgło I i wstecznego biegu, 26 — podkładka, 27 — drążek sterowania, 28 — śruba, 29 — podkładka, 30 — pokrywa sterowania, 31 — koło zębate II biegu, 32 — łożysko igiełkowe, 33 — koło zębate I biegu, 34 — pierścień cierny, 35 — sprzęgło przesuwne, 36 — tulejka cięgła biegów, 37 — koło zębate wstecznego biegu, 38 — pierścień osadczy, 39 pierścień oporowy, 40 — złącze kołnierzowe, 41 — śruba, 42 — podkładka, 43 — łożysko igiełkowe, 44 — piasty synchronizatora, 45 — pokrywa skrzynki tylnej, 46 — wałek pośredni, 47 — wałek główny,

48 — pierścień cierny stałego zazębienia, 49 — piasta synchronizatora, 50 — obudowa skrzynki biegów, 51 — korek spustu oleju