CCF20110117009

gwiazdach spadających, i o chłopku, który modląc się woh swe do pługa zaprzęga Realność rzeczywistości potocznej, wstawiona w tym wierszu między zjawiska niezwykle, pod trzymuje w ten sposób ich wiarygodność.

Główne jednak moce sugestii, która warunkuje ..prawdziwość" poetycką wszystkiego, o czym mowa w tym wierszu, wypływa bodaj z postawy podmiotu, z jego wewnętrznej autentyczności w rozumieniu i w przeżywaniu zjawisk świa ta materialnego nie w kategoriach znaku, odbicia czy metafory, ale - w przeświadczeniu o pełnej, istotnej identyczności obu tych sfer: naturalnej i nadprzyrodzonej. Jak by nie pozostawało nawet śladu z dwoiście pojmowanego świata: wszystko jest tu jednością nie do rozdzielenia. I tęsknota do kraju, i przyrodzona mądrość prostego chłopka, i dalekosiężne piękno rozgwieżdżonego nieba, i zbożna praca na roli. i modlitwa, co ..ziarno ducha wrzuci

1    zaniecf.

1. J. Słowacki Dzielą wszystkie pod rod. J. Kleinera T. XII cv_ 1. s. 272 Układ tercyn sonetu pochodzi od komentatora .

2    Kalendom zycśa i twórczości Juliusza Słowackiego (oprać. F_ Sawrymo-wkz przy współpracy S Makowskiego i Z Sudobkiego Wrocław 1960. poz. 1467) wyznacza czas napisania wiersza na okres pobytu poety w Paryżu ^:. wiążąc go z listem do Kornela Ujejskiego z 25X11184.3. wyraża przypuszczenie, że .czas napisania listu i wiersza jest bardzo bliski'. Warto zacytować odpowiedni fragment pisma: ..Oj do mnie Bóg widza - że często przy gwiazdach w nocy zawieszony na gonku moim twarzą, obrócony ku waszej stronie - modlę się za wami i z wami I w duchu mi słychać wzdychające duchy wasze pod uciemiężeniem - a często coś jakby szmer pługów waszyc h które juz u was prędzej wschodzące słońce wyprowadziło - i niby glos pogonrry ludzi biednych - z pracą wstających -do Boga się modlących Wszystko, co uciemiężone cierpi - we mnie cierpi- - I^zez gwiazdy i błękit jestem z Ojczyzną moją i z wami" {Korei portdeiicjo Junosza Słowackiego. Oprać. £ Sawrymcwtcz. T. II. Wrocław 1963. s 233).

O wierze chłopka zapisał poeta w lutym 18/18 r. taką oto mit alkę: ..Chłopek, który wie. że modiąc się w Bogu. może odwrócić wiatr od płonącej stodoły - w«e to samo. co ja. ze w Duchu Bożym stanąwszy można być silniejszym od wialru. rządzić piorunami" I Notatki z Dziennika z bt 1847 1849; w. J. Słowacki Dziob uuzystfcie. T XV, s. 482)

3. Wiesław Grabowski Sprauy obrabowania w fizyce Słowackiego. „Pamiętnik Literacki" 1%4 ll.V). z. 1. s. 96.

Czesław Zgorzelski

158