CCF20110308131

o. zagadnienia Kierowania i zarządzania Bezpieczeństwem wewnętrznym

cyjnym reagowaniu. Powtórzmy raz jeszcze (za Wawrzyniakiem i Domingiem) obydwa obszary-mcchanizmy są potrzebne i ważne, ale... coraz więcej i bardziej potrzeba nam „architektów”. Nawet najlepsze reagowanie nie przyniesie bezpieczeństwa. Doskonaląc tylko część - zazwyczaj psujemy całość’³⁸.

Poruszone zagadnienia mają szczególne znaczenie w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego. Jego konstytutywną cechą jest suwerenność decyzyjna i kierownicza. W tym obszarze koncepcje, strategie, normy czy standardy nie przyjdą z Brukseli ani z Mons... Nie chcemy tego. Sami i po swojemu chcemy rozstrzygać nasze problemy wewnętrzne. Ale w konsekwencji - w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego cały trud planistyczno-organizacyjny jest naszym narodowym zadaniem. Sami musimy wypracować wszystko: od wizji przez misję, cele, strategie i struktury po budżet, kulturę oraz taktyki wykonawcze. Działać możemy razem, korzystając ze wsparcia innych, ale myśleć powinniśmy sami, po swojemu, kultywując własne wartości, tradycje, normy i potrzeby.

>'* W czasie klęsk Żywiołowych w doniesieniach medialnych, wypowiedziach menedżerów niższego i średniego szczebla oraz w opiniach zwykłych obserwatorów i uczestników często padają stwierdzenia o braku systemu, braku spójnej wizji, konieczności zmian ogólnosystcmowych itp. Podobne konstatacje dotyczą kryzysu ekonomicznego, epidemii ptasiej grypy, erupcji wulkanu na Islandii, ale tcZ. bliższych i częstszych naszych kłopotów - systemów transportowych, komunikacyjnych, edukacyjnych, opieki zdrowotnej. Zewsząd słychać podobne oceny i postulaty. Narasta świadomość nicwystarczalności i niccclowości działań reaktywno-adapta-cyjnych, regulacyjnych. To pierwszy krok ku praktyce zmian strategicznych.

Zakończenie

W refleksji nad problemami tożsamości, kształtowania, kierowania i zarządzania bezpieczeństwem wewnętrznym, należy zdawać sobie sprawę, że dziś więcej jest w tym obszarze pytań niż odpowiedzi na nic, że wzbudzone zostały nowe wątpliwości, nowe pola potrzebnej zadumy, dyskusji, studiów i badań, które zamiast przybliżać, oddalają przyjęcie konkretnych rozwiązań praktycznych. Ale taki to już czas - czas pytań, refleksji, ale ' jeszcze nie gotowych rozwiązań. Podkreślaliśmy wielokrotnie, że obszar bezpieczeństwa wewnętrznego jako trzeciorzędna co do miejsca w hierarchii i sekwencji planistycznej subdziedzina działalności podmiotu, np. państwa, jest wstępnie zdeterminowana rozwiązaniem problemów nadrzędnych, ogólniejszych. Dotyczy to nauki, dydaktyki i praktyki.

Tej ostatniej szczególnie, ponieważ konsekwencje prób wyprzedzania, pomijania lub lekceważenia ogólniejszych założeń, zasad i dyrektyw określających kierunki i ramy działań mogą być najdotkliwsze i nieodwracalne. Stary krawiec pouczał uczniów: siedem | razy odmierz, raz utnij...

Praktyka jednak nie może czekać na rozwój teorii, już dziś musi rozwiązywać problemy, nawet w warunkach niewiedzy, bez podpowiedzi naukowców. To wielkie wyzwanie dla środowiska nauki, z którym im szybciej i lepiej sobie poradzi, tym prędzej praktyka będzie skuteczniejsza, efektywniejsza, a przede wszystkim celowa i mądra. Początkujące dopiero nauki o bezpieczeństwie należy zawrócić z błędnej drogi „adhockratycznych" poszukiwań wycinkowych, sytuacyjnie jednostkowych rozwiązań oderwanych problemów na drogę zgodną z jej naturalną siłą i misją, czyli budowania metod rozwiązywania problemów, z zachowaniem równie naturalnej sekwencji logicznej budowy każdej teorii od pojęć przez twierdzenia do teorii i jej włączenia w obszar wiedzy - podstawy działania. Procesów tych nie powinna zastępować praktyka zmian doraźnych i doraźnego rozwiązywania pojawiających się problemów. Trzeba to robić tak dobrze, jak tylko w danej chwili jest to możliwe, ale nawet w warunkach sukcesu, pomyślnego rozwiązania problemu nic wolno traktować sposobu jako metody, jednorazowego przypadku jako zasady, normy. Wykorzystując nabyte doświadczenia, należy jednak wracać do możliwie najsolidniejszego warsztatu naukowego i dalej szukać, tworzyć, doskonalić. Bez końca.

Bezpieczeństwo wewnętrzne z racji najwyższego z możliwych statusu, rangi wynikającej ze społecznego znaczenia podejmowanej problematyki - troski o byt narodowo--państwowy, podstawową, fundamentalną potrzebę własnej społeczności, determinującą a priori możność i zdolność zaspokajania wszelkich innych potrzeb i aspiracji, a także z racji nadrzędności, pierwotności w synergicznym związku z bezpieczeństwem zewnętrznym oraz w kontekście swojego narodowego charakteru - powinno siać się priorytetem w wielu dziedzinach i dla instytucji państwa (podmiotu) - od prawodawstwa, przez naukę, oświatę, gospodarkę i kulturę, do wykonawstwa sił, służb i zasobów, które będą owo bezpieczeństwo realnie kształtować.

Należy jeszcze raz podkreślić: nie ma i nie będzie złotego środka zapewniającego ! bezpieczeństwo wewnętrzne, nie ma uniwersalnych ani powtarzalnych rozwiązań. Ale