CCF20111206028 (Kopiowanie)

Do książeczki wpisywano pożądane przez wojsko umiejętności, takie jak: prowadzenie pojazdów mechanicznych, jazdę konną, jazdę na nartach, szermierkę, pływanie, wiosłowanie, fotografowanie i radiotelegrafowanie. W książeczkę wpisywano również opinie, wyróżnienia i zastosowane wobec uczestnika pw środki dyscyplinarne. Dzięki temu relatywnie prostemu rozwiązaniu PKU otrzymywały podstawowe dane na temat poborowego lub ćwiczącego rezerwisty, co ułatwiało realizację planów poboru, a w przypadku wojny usprawniać miało mobilizację i uzupełnienia. Dla poborowych odbycie wcześniejszego szkolenia w pw wiązało się z pewnymi przywilejami w czasie odbywania służby wojskowej.

Osoby, które uzyskały 1 stopień pw, posiadały opinię zdyscyplinowanych i osiągających dobre wyniki w szkoleniu, miały pierwszeństwo w przyjmowaniu do szkół oficerskich. Zezwalano im wychodzić na przepustki już w okresie rekruckim, byli zwalniani z ciężkich prac, a w toku służby udzielano im urlopów okolicznościowych w celu wzięcia udziału w świętach pw w macierzystym rejonie przysposobienia wojskowego⁸⁵.

Żołnierzom, posiadającym II stopień pw, skracano służbę wojskową o 3 miesiące⁸⁶.

Ważnym elementem szkolenia pw były obozy letnie. Organizowano je w celu podniesienia sprawności fizycznej uczestników, wyszkolenia instruktorów i ich pomocników organizujących wf i pw w szkołach i organizacjach społecznych. W ramach szkolenia do prowadzenia zajęć przygotowywano nauczycieli szkół powszechnych. Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego przygotowywał wytyczne w sprawie organizowania obozów letnich⁸⁷. Opisany powyżej rozwój akcji obozowej był możliwy dzięki przyjęciu zasady wspierania finansowego instytucji organizujących obozy o pożądanym przez PUWFiPW charakterze.

Opisując akcję obozową można przyjąć kryterium podziału na obozy organizowane bezpośrednio przez aparat PUWFiPW i obozy organizacji społecznych. Te pierwsze charakteryzowały się wręcz wojskowym charakterem. Życie obozowe opisała w książce Czekając na rozkaz Elżbieta Zawacka: ¹

„Dla sprawnej organizacji szkolenia obozowiczki były podzielone na kompanie, a w ramach kompanii na 3-4 plutony dwu- lub trzydrużynowe. Plutony liczące 30-40 peowiaczck stanowiły jednostki szkoleniowe (...) dzień obozowy był regulowany wymogami życia obozowego i programu szkoleniowego. Program opracowywała dla całego obozu kierowniczka wyszkolenia kolejno na każdy tydzień - w myśl instrukcji PUWFiPW nr 19-L.dz. 200-3/pwkz 6 kwietnia 1933 roku. Program dzienny szef kompanii odczytywała zawsze przeddzień w rozkazie dziennym”⁸⁸.

Uczestnicy obozów ponosili częściowo koszty pobytu, ale istniała możliwość zapłacenia ich z funduszy stowarzyszenia pw do którego należeli⁸⁹. Uczestnicy poddawani byli obowiązkowemu badaniu lekarskiemu, zapewniano im bezpłatny dojazd do obozu.

Ćwiczący w obozach letnich mieli zagwarantowane również bezpłatne wyżywienie, wyposażenie i zakwaterowanie⁹⁰.

W 1928 roku zaangażowano 21 grup obozowych składających się z 55 obozów przysposobienia wojskowego i 23 obozów wychowania fizycznego. Wzięło w nich udział ponad 8 tys. młodzieży szkolnej, członków stowarzyszeń i organizacji oraz nauczycieli⁹¹.

Obozy harcerskie, akademickie, organizowane przez stowarzyszenia pw (w tym również o charakterze religijnym) pozwalały na objęcie programem szkolenia obronnego, a przynajmniej niektórymi jego elementami szerokich rzesz młodzieży⁹².

W ramach realizowanych programów prowadzono pracę wychowawczą, uczono również czynności przydatnych na polu walki lub w obronie cywilnej⁹³.

W planach PUWFiPW obozy organizowane przez urząd miały stać się elementem szkolenia praktycznego. W wytycznych z 1929 roku postulowano, uby w tej formie zajęć brały udział osoby, które ukończyły pierwszy rok szkolenia II stopnia przysposobienia wojskowego⁹⁴. W praktyce jednak nie było to

"¹ E. Zawacka, Czekając na rozkaz. Lublin 1992, s. 138.

" Ibidem, s. 110.

⁴⁰    Wytyczne wyszkolenia p.w. na 1929/30 rok, CAW, Zespól akt GISZ, 1.302.4.1476, s. 2.

⁴¹    Materiały sprawozdawcze z obozów letnich w 1928 roku, CAW, Zespól akt PUWFiPW, 1.300.69.89.

Ibidem oraz materiały sprawozdawcze, CAW, Zespół akt PUWFiPW, 1.300.69.6.

Pismo OM Prac. w sprawie przydziału instruktorów na obozy PW w 1935 r., CAW, Zespół akt PUWFiPW,1.300.69.16.

⁴⁴ Wytyczne wyszkolenia p.w..... op. cit., s. 2.

71

1

⁵ M. Fularski, Przysposobienie wojskowe w Polsce..., op. cii., s. 90.

⁸⁶ Rozporządzenie MSWojsk. o stosowaniu ulg iv służbie czynnej dla członków przysposobienia wojskowego, L.dz. 2480/Or. Org., s. 4.

*’ Wytyczne h' sprawie letnich obozów wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego, CAW, Zespół akt PUWFiPW, 1.300.69.98.