CCF20111211027

ULARNA 2010 NR I (27)

ANDREAS W1TTEL W STRONĘ SIECIOWEGO USPOŁECZNIENIA.

141

lecz raczej wytwarzaniem ie w jaki sposób ludzie bure. Jakie nadają im znacze-Izaj kapitału kulturowego ecznego? Pierre Bourdieu lsekwentnic analizował re-ch. Pytanie, jak rzeczywi-iliczu nowych przestrzeni a produkcję relacji społecz-

: „głębokie transformacje :mie produkcji, zmieniają Powstanie socjalności sie-tywane „późnym kapitali-1 kapitalizmem” (Sennett, )yson, 1998; Gilder, 2000; 07) lub też „ekonomią nie-lana z pojęciem biowładzr Antonio Negri (2005: 11)

i,    która „obejmuje wszyst-r głębin świata społeczne-uspołecznienia związane unikacyjnych, z procesem m, że „nowoczesne społe-Urry, 1994: 252).

n sieciowego uspołecznie-

j.    Wskazuje on na pewien \a w postaci geografii, klas n nie jest nowy, a jego ko-tej formy uspołecznienia

lego wieku przez teorety-mjamin. Jak postaram się anie jest jednak znacznie eszczc przed kilkoma po-'zględem formalnym i in-rłccznych. Po drugie, po-:cza w (post)industrialnych j zaś wyraźne jest pośród j klasy średniej, o wyróż-

:zne w obrębie przemysłu cdiów. Przedstawiona tu-rrojekcic badawczym, do-ego w Londynie³, a więk-zzięta jest z tych właśnie aktyki sieciowe nie doty-adygmatyczne dla społe-1. Niniejszy artykuł nale-:j hipotezy. Składa się on

z trzech części: w pierwszej z nich przedstawiam przykłady, mającęjziłtretfo-wać powstanie uspołecznienia sieciowego; druga cześć zawiera krytykę niektórych teoretycznych opisow współczesnych przemian form tego rodzaju uspołecznienia: część trzecia jest natomiast próhą podsumowania koncepcji sieciowego uspołecznienia.

Fenomen

Przykład 1: Przemysł nowych mediów jako sieć społeczna

Kilka lat temu nowe media - będące połączeniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, starych mediów, sztuki i dizajnu - zaczęły wyłaniać się jako gwałtownie rosnący sektor społeczeństwa informacyjnego. Nowe media, jak wszystkie przemysły kulturowe, w przeważającej części są fenomenem miejskim (Indergaard, 2000; Pratt, 1998; Scott, 1997; Zuz-kin, 1995). Ich powstanie związane było z sektorem przemysłowym, jednak wkrótce przerodziły się one w coś więcej: stały się usługą biznesową dla całego przemysłu. Prawdopodobnie wszyscy wielcy gracze w każdym z sektorów przemysłu mają już dział nowych mediów, a małe i średnie przedsiębiorstwa (mśp) zatrudniają przynajmniej kilku pracowników, znających się na nowych mediach. Nowe media prowadzą i wspierają ekonomię w przygotowaniach do wkroczenia w wiek cyfrowy, przekształcając ją coś, co całkiem niedawno zostało nazwane „nową gospodarką” (Castells, 2003; Dyson, 1998; Gilder, 2000; Kelly, 2001; Leadbeater, 1999; Shapiro, Varian, 2007). Niniejsza przemiana oznacza także zmianę zwyczajów pracowniczych: stają się one zwyczajami networkingowymi.

Podczas gdy struktura tradycyjnych sektorów przemysłu w dużym stopniu reprezentowana jest w sposób fizyczny i materialny (produkty, maszyny, fabryki, systemy transportowe i dostawcze), na strukturę sektora internetowego najlepiej spojrzeć przez pryzmat stosunków pracy oraz zjawisko networ-kingu jako praktyki społecznej¹. Specyfika internetu jako sektora przemysłu polega na tym, że w głównej mierze jest on oparty na relacjach społecznych jako sieci oddolnej. W przypadku Nowego Jorku, zarówno Ingergaard (2000) jaki Pratt (1998) przedstawiają szczegółową analizę powstania magazynu Si-licon Alley.]zsX to przekonywująca analiza sposobów, na jakie przemysł nowych mediów na Manhattanie jest konstruowany społecznie, na gruncie sieci i praktyk networkingowych. To samo ma miejsce w przypadku londyńskiego przemysłu nowych mediów.

cott Lash, Dede Bodcn, Celia DSRC “Virtual Socicty?”, którr

*

4 Nie chciałbym jednak przez to powiedzieć, że przemysł nowych mediów jest wolny od materialności. Jej istnienie, w postaci komputerów, kabli, modemów etc. podkreśla przynajmniej kilku autorów (Latour 1998; Lófgren 2001). Materialność przemysłu nowych mediów jest w ten oto sposób przeciwstawiania twierdzeniom o „pozbawieniu ciężkości” czy też „lekkiej gospodarce”. Argument ten jest przekonywującyjedynie do pewnego stopnia. Ukrywa on fakt, że - w porównaniu z innymi sektorami przemysłowymi - w przypadku nowych mediów rzeczywiście mamy do czynienia z pewną lekkością. Dla wielu agencji medialnych w Londynie i Nowym Jorku, kilka przeprowadzek między 1998 a 2000 rokiem nie było niczym nadzwyczajnym. Tak częste przenosiny nie mogłyby mieć miejsca w innych gałęziach gospodarki. Agencje wyspecjalizowane w nowych mediach podróżują jedynie z bagażem podręcznym - wszystko, co muszą zabrać to kilka laptopów wraz z akcesoriami.