CCF20150916004

Torebka stawowa jest przyczepiona do kości udowej z przodu około 1,5 cm powyżej brzegu powierzchni stawowej, po bokach opada do dołu biegnąc poniżej nadkłykci ku tyłowi do powierzchni podkolanowej. W stawie kolanowym wzajemny stosunek błony włóknistej torebki do błony maziowej jest bardzo różny, a linie ich przyczepu przeważnie się nie pokrywają. Błona włóknista znajduje się z tyłu i po bokach, a właściwa torebka składa się tylko z błony maziowej. Z przodu błona włóknista zastąpiona jest ścięgnem końcowym mięśnia czworogłowego uda, w które jako trzeszczka włączona jest rzepka. Włókna ścięgna częściowo biegną do dołu po jej przedniej powierzchni, aby z włóknami odchodzącymi od wierzchołka rzepki wytworzyć mocne więzadło rzepki (lig. pateilae), kończące się na guzowatości piszczeli. Torebka włóknista po obu stronach więzadła jest cienka. Dalej wzmacniają ją po obu stronach biegnące od mięśnia czworogłowego troczki rzepki - przyśrodkowy i boczny (retinaculum pateilae mediale et laterale), które przyczyniają się do ustalenia rzepki.

W przedniej części stawu, między błoną włóknistą a maziową, w kącie pomiędzy więzadłem rzepki a kością piszczelową gromadzi się tkanka tłuszczowa, tworząc tzw. ciało tłuszczowe podrzepkowe (corpus adiposum infrapatellare). Ciało tłuszczowe tworzy fałdy skrzydłowe (pllcae alares) oraz fałd maziowy podrzepkowy (plica synovialis infrapatellaris) biegnące zbieżnie do dołu. Na przedniej ścianie stawu kolanowego między ścięgnem mięśnia czworogłowego a kością udową znajduje się zachyłek górny (recesus superior), stanowiący właściwie kaletkę maziową nadrzepkową (bursa supralateralis). Poza tym na przedniej ścianie stawu kolanowego znajduje się wiele innych kaletek, których nazwy określają jednocześnie ich położenie.

Przyśrodkową ścianę torebki stawowej wzmacnia więzadło poboczne piszczelowe (lig. collaterale tibiale), biegnące od nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej do kłykcia przyśrodkowego kości piszczelowej. Jest ono zrośnięte ze ścianą torebki stawowej, przyczepia się również do łąkotki przyśrodkowej. Po stronie bocznej stawu kolanowego leży silne więzadło poboczne strzałkowe (lig. collaterale fibula-re), rozpięte między nadkłykciem bocznym kości udowej a głową strzałki. To więzadło nie zrasta się z torebką stawową. Więzadła poboczne napinają się w położeniu wyprostnym, tzn. ustalają staw kolanowy kończyny obciążonej. Przy zgiętym kolanie więzadła te wiotczeją, rozluźniają się, umożliwiając wykonywanie ruchu obracania goleni. Wewnątrz stawu kolanowego położone są dwie krótkie, bardzo silne taśmy włókien wzajemnie się krzyżujące, które stanowią więzadła krzyżowe kolana (ligg. cruciata genus). Więzadło krzyżowe przednie, dłuższe od tylnego, biegnie od przyśrodkowej powierzchni kłykcia bocznego kości udowej do pola międzykłykciowego przedniego kości piszczelowej. Więzadło krzyżowe tylne, krótsze, ale mocniejsze od poprzedniego, rozpięte jest między boczną powierzchnią kłykcia przyśrodkowego kości udowej a polem międzykłykciowym tylnym kości piszczelowej. Więzadła krzyżowe działają hamująco na ruchy zginania, prostowania i nawracania kolana.

Ścianę tylną błony włóknistej torebki stawu kolanowego wzmacniają ścięgna mięśni: brzuchatego łydki, półbłoniastego i podkolanowego. Część ścięgna koń-

115