CCI00063 (4)

136

K Jankowski

I

6. Badanie czujników stosowanych w systemach elektronicznych pojazdów    137

(3) znajduje się elektroda (4) połączona z przewodami napięciowymi (5). Obciążnik (6) umieszczony jest w czujniku cclcm zwiększenia siły inercji działającej na elementy piezoelektryczne. Obciążnik, elementy piezoelektryczne i elektroda przymocowane są do obudowy przy pomocy śruby (7). Obudowa (1) dołączona do silnika przy pomocy śruby (2) wprawiana jest w drgania wskutek wibracji silnika. Siła inercji obciążnika (6) przykładana jest do elementów piezoelektrycznych (3), co powoduje wytwarzanie napięcia zależnego od amplitudy drgań obciążnika.

Rys.6.I3. Czujnik spalania stukowego: 1 - obudowa, 2 - śruba mocująca czujnik do silnika, 3 - elementy piezoelektryczne, 4 - elektroda, 5 - przewody podłączeniowe, 6 - obciążnik, 7 - śruba, 8 - gniazdo mocujące

W celu zapewnienia liniowej charakterystyki częstotliwościowej w zakresie wysokich częstotliwości (od 10 kHz do 20 kHz) dla tego typu czujnika konieczne jest odpowiednie zaprojektowanie kształtu gniazda mocującego (8). Na rysunku 6.14 został przedstawiony kształt gniazda mocującego spełniający ten waninck.

Rys.6.14. Schematy kształtu gniazd mocujących akcelcrometr zapewniającego liniową charakterystykę częstotliwościową w zakresie częstotliwości od 10 kHz do 20 kHz

Gniazdo 3 będące częścią obudowy akcelerometru 1 powinno mieć kształt stożka i nie powinno się stykać z silnikiem w miejscu odpowiadającemu średnicy śruby mocującej 2. Dzięki takiemu kształtowi gniazda akeelerometr styka się z powierzchnią silnika 4 krawędzią gniazda mocującego 5.

K. Czujniki prędkości pojazdu

Czujniki prędkości pojazdu wykorzystują sygnał z obracającego się elementu w układzie przeniesienia napędu, którego prędkość obrotowa jest proporcjonalna do prędkości jazdy (np. wałka zdawczego w skrzyni biegów bądź koła) lub mierzą prędkość bezpośrednio w stosunku do podłoża (drogi).

W pierwszym rodzaju czujników wykorzystywane jest zjawisko prądów wirowych (pomiar analogowy) bądź stosowane są czujniki analogiczne jak w układach położenia wału silnika (indukcyjne, fołooplycznc, wykorzystujące efekt Halla). Do bezpośredniego pomiaru prędkości wykorzystywane są girometry i czujniki radarowe (wykorzystujące zjawisko Dopplera).

Sygnał z czujnika prędkości pojazdu wykorzystywany jest również w układach sterowania pracą silnika (np. w układzie regulacji obrotów biegu jałowego).

6.3. Diagnostyka czujników

Diagnostyki czujnika dokonuje się z reguły wtedy, gdy układ, do którego dany czujnik jest podłączony, działa nieprawidłowo lub nie działa wcale. Sposób oceny poprawności działania zależy od rodzaju czujnika (zasady jego działania). W prostych czujnikach indukcyjnych mierzy się z reguły rezystancję cewki i rezystancję izolacji oraz wielkość szczeliny powietrznej między czujnikiem a nadajnikiem impulsów. Większość czujników bada się podczas ich pracy, wykorzystując do tego celu diagnoskopy. Pozwalają one zmierzyć amplitudę i czasowe przebiegi sygnałów, co pozwala ocenić poprawność ich działania.

6.4.    Zalecenia eksploatacyjne

Czujniki nic wymagają specjalnych zabiegów serwisowych podczas eksploatacji. Niekiedy należy je oczyścić z brudu, w szczególności te czujniki, które są zamocowane w podwoziu pojazdu (np. czujniki prędkości kół, wykorzystywane w układach ABS). W zdecydowanej większości uszkodzonych czujników nic naprawia się. Podlegają one wymianie na nowe.

6.5.    Przeprowadzenie pomiarów

Widok stanowiska laboratoryjnego pokazano na rysunku 6.15. Umożliwia ono poznanie budowy czujników, pomiary sygnałów wyjściowych z czujników oraz porównanie charakterystyk różnych czujników stosowanych w elektronicznych systemach sterowania pracą silnika (zapłonowych t wtrysku benzyny).

Woltomierz stanowiska umożliwia sprawdzenie prawidłowości zasilania (napięcia 12V, 5V stab.) oraz zmian parametrów wyjściowych czujników napięciowych. Manowakuomctr włączony w obwody podciśnienia czujników ciśnienia bezwzględnego umożliwia pomiary tego parametru, a wymuszenie jego zmian jest prowadzone za pomocą pompy, będącej na wyposażeniu stanowiska.