CCI20130725213

214

11. Gospodarka osadami ściekowymi

szenia kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych dalszych etapów przeróbki i zagospodarowania osadów. Skuteczne zagęszczanie zmniejsza objętość osadów aż o 87%. Rozróżnia się 3 podstawowe metody służące do zagęszczania osadu:

-    grawitacyjna, w której cząsteczki osadu sedymentują w wyniku działania siły grawitacji, proces zachodzi w lejach osadników lub wydzielonych zagęszczaczach grawitacyjnych, może być realizowany w sposób ciągły lub okresowy. Ważnym elementem wspomagającym proces jest mieszanie osadów, dzięki czemu następuje rozcinanie struktury osadu i uwolnienie wody zawartej między poszczególnymi cząstkami. Zastosowanie zagęszczania grawitacyjnego jest szczególnie korzystne dla osadów wstępnych, gdzie można osiągnąć zawartość suchej masy na poziomie 5-10%,

-    flotacyjna, w której cząstki osadu, dzięki czynnikowi flotacyjnemu (najczęściej jest to powietrze) wynoszone są na powierzchnię zagęszczacza, stosowana najczęściej dla osadu nadmiernego;

-    mechaniczna, w której wodę wolną z osadu oddziela się w procesie filtracji lub wirowania. Stosowana jest głównie w przypadku osadu nadmiernego i wymaga wcześniejszego kon-dycjonowania osadów. Zawartość ciał stałych w osadzie waha się w granicach 5-13%.

Czasem przed właściwym zagęszczaniem - jako proces wspomagający - prowadzi się przemywanie osadów (zmniejszenie zasadowości i ilości rozpuszczonych gazów), mieszanie, co znacznie skraca czas zagęszczania (nawet 3-krotnie) lub wprowadzanie do osadów polielektrolitów, co znacznie zwiększa efektywność procesu. W nowoczesnych technologiach przeróbki, w których pierwszym procesem jednostkowym jest zagęszczanie, oddzielnie usuwa się osad wstępny i nadmierny. Do mechanicznego zagęszczania osadów są stosowane:

-    zagęszczacze sitowo-taśmowe;

-    zagęszczacze sitowo-bębnowe;

-    wirówki sedymentacyjne.

Wszystkie urządzenia do mechanicznego zagęszczania wymagają budowy zbiorników do magazynowania osadów oraz zbiorników do mieszania osadów z polimerami przed doprowadzeniem ich do urządzenia zagęszczającego. Bez polimerów efektywność zagęszczania mechanicznego jest niska. Najlepsze efekty zagęszczania osadu, przy najniższych kosztach eksploatacji, uzyskuje się w zagęszczaczach sitowo - taśmowych i sitowo

-    bębnowych. Urządzenia te mogą być stosowane dla każdego rodzaju osadu, a efekt zagęszczania jest niezależny od właściwości sedymentacyjnych osadu.

11.2.2. Odwadnianie osadów

Kolejnym procesem zmierzającym do zmniejszenia objętości osadu (obniżenia ilości wody) jest odwodnienie osadów, które w większości małych oczyszczalni realizuje się na poletkach osadowych lub lagunach. Odwadnianie w warunkach naturalnych wymaga dużych powierzchni i jest bardzo uciążliwe dla środowiska i w eksploatacji, a efekt odwadniania zależy od warunków atmosferycznych i nie zawsze jest zadowalający.