Chemia2
4

’ IV tlili mc i ow<i n ic iilomów węgla w łańcuchu głównym Aloiny należy numerować lak, aby rozgałęzienia miały jak najniższe numery, na przykład:

I    2    3    4    5

CI ł,—CI I—CI I—CH,—CH,

I    I

CH, CH,

'    I    "

CH,

a nie:

5    4    3    2    1

CH,—CH—CH—CH—CI I,

I    I

CH, CH,

'    I    ”

CH,

W prawidłowo ponumerowanym łańcuchu rozgałęzienia pojawiły się przy atomach węgla o numerach 2 i 3.

3.    Określenie rodzaju grup tworzących odgałęzienia i ponumerowanie podstawników:

1    2    3    4'    5

CH,—CH—CH—CH,—CH,

II

CH, CH,

|    2-metylo-

CH,    3-etylo-

Podstawniki będziemy wymieniać w kolejności alfabetycznej, czyli etylowy przed metylowym.

4.    Zapisanie nazwy.

Nazwę zapisuje się w postaci łącznej, stosując łączniki do rozdzielania wyrazów od cyfr i przecinki do rozdzielania cyfr:

3-etylo-2-nietylopentan

Jeśli we wzorze pojawia się kilka takich samych podstawników, to stosujemy liczebniki dodawane przed nazwą powtarzającego się podstawniku: -di, -tri, -tetra, -penta itd., na przykład:

I    2    3    4    5

CH,—CH,—CH—CH—CH,

i    i    i

CH, CH, CH, 3-etylo-2,4-dimetylopentan

CH,

Jeśli przy danym atomie węgla pojawiły się dwa podstawniki, należy oba oznaczyć tą samą liczbą, na przykład:

CH,

Podstawniki o w i», I | liczbie alomnw węgla w cząsteczce mogą hyc*

Iu/vl;|i zonę iln łańcucha glownego w in/ny spnsnh. Na pi/yklad propan im i/i• bye pi z.ylączony /a pomoc;) ostał mego alomu węgla, czyli jako poił ławnik CII. (II, Cl I,, luh za pomoc;) środkowego alonui węgla,

- yh jako podstawnik CII, -Cl [—CII,. Oba te podstawniki powinny

mice odmienne nazwy. Niektóre rozgałęzione proste podstawniki nazy-i się nie tylko zgodnie z zaleceniami IUPAC, ale także w sposób zwy-ajowy. I tak powyższe dwa podstawniki zwyczajowo nazywa się;

—CH,—CH₂—CH₃ — grupą propylową, a CH₃—CH—CII3 — grupą izopropylową,

Mlnmiasl zgodnie z aktualną systematyką, pierwszy - grupą propylową, lingi grupą 1-metyloe tyłową.

Zasada nazywania podstawników rozgałęzionych zgodnie z zaleceni.mu IUPAC jest przedstawiona poniżej.

Podstawnik traktujemy jako osobny związek i rozpoczynamy numero-.mic atomów węgla w tym podstawniku od punktu dołączenia do łań-1 ha głównego. Grupa izopropylowa potraktowana w ten sposób pi cdstawia się następująco:

główny    ĆH,

tancuch |

ch₃

Przy pierwszym atomie węgla odgałęzieniem jest grupa metylowa, 1 ul nazwa podstawnika - 1-metyloetylowy. W celu uniknięcia trudności 1 u' złożone nazwy podstawników podaje się w nawiasach.

CH,

a i₃—a i—ch—c h—c h 0—c 11₃ I I

CH, CH—CH₃

I

ch₃

Nazwa powyższego węglowodoru, w której wykorzystano określenie wyc/ajowe podstawnika, jest następująca: 3-izopropylo-2,4-dimetylo-In k',an, natomiast nazwa systematyczna ma postać: 3-(l-metyloetylo)-' I dimelyloheksan.

Przykład 2

Nazwij podany węglowodór zgodnie z konwencją IUPAC: