choroszy9

69

Tabela 3.4. Przybliżenie liczby 1" i n dla doboru kól zmianowych

Przybliżenie liczby	Odchyłka na 1 m	Przybliżenie liczby	Odchyłka na 1 m
1" - 25,4 mm	nacinanego gwintu	7t = 3,14159256	nacinanego gwintu
			mm
127	0	5-71	0
5		113
40-40	-0,0125	13-29 4-30	0.002
7-9
18-24		19-21
17	+0,046		0,004
		127

Aby uzyskać bardzo duże dokładności powierzchni o powtarzającym się zarysie, redukuje się niekiedy do minimum łańcuch kinematyczny obrabiarki do wykańczającej obróbki przedmiotu. Na przykład do obróbki wykańczającej bardzo dokładnych ślimaków stosuje się niekiedy szlifierki z wzorcowymi wymiennymi śrubami pociągowymi [48]. Mają one taki sam skok jak nacinany ślimak. Dzięki temu unikamy dodatkowych kół zębatych i związanych z nimi odchyłek obróbki. Zbliżone dokładności pozycjonowania można otrzymać również przez zastosowanie napędu śrub pociągowych bezpośrednio od silników elektrycznych lub hydraulicznych [113].

3.2.3. SZTYWNOŚĆ UKŁADU OUPN

Występujące podczas skrawania siły od: oporów skrawania, zamocowania, przyspieszeń i rozłożenia mas będących w ruchu oraz ciężarów wywołują odkształcenia poszczególnych elementów układu OUPN. Stawianie oporu działaniu sił, które mogą odkształcić układ, wiąże się z pojęciem sztywności. Sztywność jest to stosunek siły do wywołanego tą siłą odkształcenia.

Sztywność obrabiarki zależy zarówno od sztywności poszczególnych jej elementów (łoża, wrzeciona itd.), jak i od tzw. sztywności stykowej. Przez to ostatnie określenie należy rozumieć odporność na odkształcenia i przemieszczenia styków części współpracujących. Na rysunku 3.22 przedstawiono obrazowo przemieszczenia dwóch stykających się elementów wskutek odkształcenia sprężysto-plastycznego ich powierzchni stykowych. O tym, jak duże jest znaczenie sztywności stykowej współpracujących powierzchni, świadczą wyniki badań nad zachowaniem się suportu pod wpływem obciążenia go siłą promieniową. Okazało się bowiem, że suport zwykłej tokarki kłowej, o wznosie kłów około 200 mm, jest równoważny pod względem sztywności graniasto-słupowi o wymiarach 35*35*200 mm (rys. 3.23). Tak mała sztywność suportu, niewspółmierna do jego wymiarów, jest wynikiem odkształceń sprężystych (i częściowo plastycznych) nierówności na powierzchni styku licznych elementów składowych czte-ronożowego imaka tokarki.

Duże znaczenie sztywności stykowej powoduje, że sztywność ogólna obrabiarki w znacznej mierze zależy od poprawności montażu lub regulacji luzów, zwłaszcza we