choroszy9

159

159

wać specjalny zasilacz hydrauliczny. Jako przykład wykorzystania własnego napędu obrabiarki można przytoczyć pokazane na rysunku 5.110 rozwiązanie konstrukcyjne mechanicznego urządzenia o napędzie hydraulicznym do mocowania przedmiotów w uchwytach szczękowych na półautomacie tokarskim. Jest on tak zbudowany, że umożliwia zakładanie przedmiotu na stanowisku obsługi w czasie, kiedy na pozostałych pięciu stanowiskach odbywa się skrawanie. Każde wrzeciono jest zaopatrzone w uchwyt mechaniczny napędzany hydraulicznie. Cięgło 14-tego uchwytu, które może przesuwać się w kierunku pionowym, jest połączone z jednej strony przez dźwignie ze szczękami 15, z drugiej zaś nakrętką 10.

Cięgło oraz nakrętka tworzą układ samohamow-ny. Pompa, sprzężona z silnikiem elektrycznym 1 podaje olej przez przewód 2 i zawór 3 do rurociągu 4 rozprowadzającego olej smarujący do całej obrabiarki. Zależnie od położenia dźwigni 5 olej może przepływać przez przewód 6 do cylindra 7, gdzie podnosi tłok 8 wraz ze sprzęgłem kłowym 9 aż do zazębienia się z nakrętką 10.

Podczas podnoszenia się tłoka otwiera się kanał    ⁵‘^{1 11} ■ Zamocowanie sprężynowe

przewodu 11, wskutek czego olej pod ciśnieniem

przedostaje się do silnika hydraulicznego 12 poprzez zawór 3. Silnik ten za pośrednictwem koła zębatego zaczyna obracać tuleją 13 i sprzęgłem 9, którego ruch udziela się nakrętce 10. Nakrętka podnosi lub wciąga cięgło 14, powodując zaciskanie lub zwalnianie szczęk. Olej zużyty w silniku hydraulicznym przechodzi do układu smarującego półautomatu. W położeniu środkowym dźwigni 5 przewód 6 jest połączony ze zbiornikiem, a sprężyna śrubowa 16 wyprzęga sprzęgło 9.

7.    Zamocowanie sprężynowe przedstawiono na rysunku 5.111. Widać na nim uchwyt wiertarski, w którym przedmiot zamocowuje płyta wiertarska 1 dociskana sprężynami śrubowymi. Siła docisku wzrasta podczas obróbki, gdyż jest wywołana przez przesuw wrzeciona obrabiarki.

8.    Zamocowanie magnetyczne i elektromagnetyczne ma zastosowanie przede wszystkim w pracach na szlifierkach. Przeszkodę w szerszym ich rozpowszechnieniu stanowią charakterystyczne dla takich uchwytów małe wartości sił zamocowania.

Trzeba jeszcze nadmienić, że dużą zaletą wszystkich zamocowań podatnych jest możliwość swobodnych wydłużeń cieplnych przedmiotu.

5.5. ELEMENTY USTALAJĄCE I ZAMOCOWUJĄCE PRZYRZĄD LUB UCHWYT NA OBRABIARCE

Sposoby ustalania uchwytu lub przyrządu w stosunku do obrabiarki zależą od rodzaju ruchu, jaki będą one wykonywać podczas obróbki. Uchwyty tokarskie lub szli-