DSC00231 (23)

Rozdział c/w,irtv

KSIĄŻKI. KTÓRE ZAPOMNIELIŚMY

U K\/ / MONIAK.NI I M ZADAMI SOBIt 1’YTANIE, CZY_J|; PRZECZY I Al I.SM'1 Ksl V/KI, I Z \POMNJI.I IŚMY, A NAWET^ MNIELISM Y. /I JĄ KII DYMU Uli K CZYTALIŚMY, N% MOŻEMY PO W II DZIIĆ. /I JĄ CZYTALIŚMY

Nic ma więc lak wiclkit i znów różnicy między książką prz_c, czytaną    tworzenie takiej kategorii ma w ogóle seą.

a ksią/ką przejrzaną Kiedy upr/Momnimy sobie, jak wiek%

miał \alcry. pisząc csej< i d/icłach, które jedynie przekantc, wał. oraz Baskcrsilłc komentując książkę, której memialnait

Owcza*

L Alanie bowiem*

w

lecz - od momtcL •laganym zapomina

przypominać pobieżne prz< -I ..i .mc Możemy się o tym pntb nac. gdy wc/micmy jnx: w t. *. s/c/c jeden aspekt Icktuiu zwyczaj lekceważony, a mianowicie -izas C zy tana

książki

mcm

Juz w trakcie Icklun zaczynano zapominać to. co przeczył* liimy przed chwilą Proces ten trwa nieprzerwanie azdodni w której okazuje się. ze wszystko wygląda lak, jakbyśmy di* książki nigdy nic ca tali. stajemy s ę na nowo mc-czyidnikia a przeocz mogliśmy nimi pozostać od początku, gdybyśmy nk ko działali bardziej świadomie Stwu rdzenie. ze czytało się p-kąś książkę, jest w ięc w r/cc/yw istos*. i ty Iko mclommią. płyta gdy mc czytamy więcej niz część książki, mniejszą lubwięką a nawet ta część skazana jest prędzej czy później na zapommt-mc. Romowy, które prowadzimy sami ze sobą i z innym dotyczą raczej mc książek, lecz bardzo przybliżonych wsponuutt o nich. kształtowanych przez naszą teraźniejszość.

50    I

Żaden czytelnik, nawet najznamienitszy, nie może twierdzić ze jego ten proces zapominania nie dotyczy. Nic uchroni! się przed nim również Montaigne, który przecież kojarzy nam się przede wszystkim z rozległą erudycją antyczną i bibliotekami, a który

jednakże śmiałością i szczerością nie mniejszą niż późniejsza

szczerość Val ery'ego mówi o sobie jako o czytelniku zapominał skim.

Problem niedostatków pamięci, choc nic należy do najc/e ścicj roztrząsanych przez krytykę, jest tematem wielokiotme powracającym w Próbach (KP. KS, + 4-). 1’is.uz nieustannie

skarży się na tę przypadłość i na kłopoty, jakie z niej wynit ją Opowiada na przykład, że za każdym razem, gjy udaje się do swojej biblioteki, by coś sprawdzić, zapomni i po diodzc. w ja kiej sprawie tam szedł¹ W trakcie io/mouy . : is. :r. ą st wy rażać się Acięzle z obawy, ze straci wątek Nic ]cst tez W stanic zapamiętać imion swoich służących, dlatcg* gdy ich W ' UŻ) wa nazwy ich funkcji albo kraju, / k> icg >chod/a Problem jest na tyle powazm. zc Mo; • e /n.uduic się właściwie na granicy kryzysu to/saiu hi. c! w    •••., .

strach, ze zapomni własne    i Zastanawia się. jak pora

dzi sobie w codziennym życiu. »>!y wic z. :c . -.Ce _;,\ :e d.-.cn. w którym to nieszczęście go spotka ■ w^lajc sję ono nieuniknionym logicznym następstwem dot\chc/.iS<iwych problemów z pamięcią.

Tc problemy nie pozostają h *•...... p• .• tc d.aaita

książkami. Na SUnym początku i atu /V, w któn i o nich mowa, Montaigne bez owijania w v a* u ę . ę . ję » w <. •

ką trudność sprawia mu /apanuęt. • c *. :    k .w ick. co <. a tał:

Jeśli mam pewne oczytanie, to jc« mpefcnc ik z apwmęi wm^:

¹    M. dc Montaigne, /Ncfn, ks 2. pt/<-^: T*Va - Jc eh n (ttos) W

1*5,1.319.

²    Tanwc. s. 104.

51