DSC00934

DOŚWIADCZENIE WOJNY I REWOLUCJI X IX

1 we, że zagubiła się w mistyfikacjach Witkacego. Oj. I saniuważaPsię za winnego tej śmierci. Od fej chwili I Jos Witkacego uległ jakby nagłemu przyśpieszeniu. ~ '* ''''Pogrążunegó w" rozpaczy przyjaciel^ Bronisław Ma-I linowSki. zabrał W daleką podróż: młody etnolog uzys-1 kał właśnie'^ Londyn U^fundusz na wyprawę badawczą [ do Oceanii. Witkacy miał pełnić funkcję rysownika [ i fotografa. Zachował się list z Cejlonu, gdzie — opisawszy ojcu bajkowe piękno tropikalnej przyrody — [ Witkacy wracał do swych zgryzot: „Tylko rozpacz naj-| gorsza i bezsens widzenia tej piękności. Ona tego nie i widzi — a ja nie jestem artystą”¹². Uważał się wtedy i najwyraźniej za bankruta... Jednak niezwykłość przy-j rody i osobliwość egzotycznych społeczeństw na pewno wpłynęły pobudzająco na pisarza: dowodem fascynacja tropikami, którą znać w całej twórczości. .Ledwie przy-jaciele przybyli do Australii, wybuchła wojna świato-L wa. Malinowski jakó obywatel austriacki został cłiwi-plowo internowany; Witkacego odesłano do Europy. | Istotnie, ojciec zachował rosyjskie obywatelstwo, aby I uchronić syna od wojska: w Rosji jedynaey byli automatycznie zwalniani od służby. Przyczyny ochotnicze-| go zaciągnięcia się Stanisława Ignacego do gwardii ce-[ sarskiej pozostały niejasne. Wyjaśnienie ciotki, że uczy-| nił to, „aby bronić Polski”¹³, budzi niedowierzanie, zwa-\ żywszy na piłsudczykowską, antyrosyjską orientację | domu Witkiewiczów. Ale co właściwie miał Witkacy 1robić w Petersburgu? Prawdopodobnie poddał się na-| strofom chwili. Został więc podporucznikiem, wziął UcEJir w bojach pawłowskiego pułku gwardii, uległ I kontuzji i wreszcie znalazł się na Wołyniu, gdzie ogar-