DSC01843

Rozdział 6. Organizacja pomocy społecznej

6.3.3. Województwo samorządowe

Począwszy od 1 stycznia 1999 r, samorząd terytorialny funkcjonuje również na szczeblu województwa¹. Stosownie do założeń ustrojowych samorządu na tym szczeblu podziału terytorialnego państwa samorząd ten nie jest nastawiony na zaspokajanie w sposób bezpośredni potrzeb mieszkańców danego województwa (regionu), lecz na tworzenie programów zmierzających do zaspokajania potrzeb mieszkańców regionu². Powyższe założenie znalazło odzwierciedlenie w zakresie zadań stojących przed województwem samorządowym w sferze pomocy społecznej, ponieważ samorząd ten nie dysponuje właściwie żadnymi zadaniami kierowanymi w sposób bezpośredni do świadczeniobiorców. Jako wyjątek od tej zasady można wskazać kierowanie osób do zakładów opiekuńczo-leczniczych i ustalanie odpłatności za pobyt w tego typu placówkach³. Z biegiem lat zakres zadań tego samorządu w zakresie pomocy społecznej uległ zmianie i obecnie samorząd ten może nie tylko tworzyć wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne nastawione na realizację świadczeń z zakresu pomocy społecznej, ale także może podejmować w tym zakresie stosowne rozstrzygnięcia. Warto zauważyć, że podejmowane były działania zmierzające do zmiany charakteru zadań tegoż samorządu, ponieważ przewidywano wyposażenie go w zadania z zakresu administracji rządowej, sprowadzające się m.in. do prowadzenia rejestrów domów pomocy społecznej oraz wydawania i cofania zezwoleń na ich prowadzenie⁴, jednakże ustawodawca wycofał się z tego rozwiązania.

Zadania tego samorządu związane są z tworzeniem i rozwojem infrastruktury pomocy społecznej i mają charakter niewładczy. Do zadań województwa samorządowego należy wspieranie i prowadzenie działań na rzecz wyrównywania poziomu żyda mieszkańców województwa, inspirowanie i promowanie nowych rozwiązań w zakresie polityki społecznej państwa⁵ oraz organizowanie i prowadzenie jednostek organizacyjnych pomocy społecznej o zasięgu ponadpowiatowym.

Stojące przed województwem samorządowym zadania wykonywane są przez jego organy oraz specjalnie powołane do tego jednostki organizacyjne.

Sejmik województwa jako organ stanowiący i kontrolny województwa samorządowego w zakresie pomocy społecznej nie dysponuje szczególnymi kompetencjami - uprawniony jest jedynie do ustalania zasad częściowego lub całkowitego zwalniania z opłat za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej o zasięgu regionalnym⁶. Na organie tym spoczywa obowiązek uchwalenia strategii rozwoju województwa, jak również uchwalanie budżetu i przyjmowanie programów z zakresu pomocy społecznej. Dokumenty te odgrywają ważną rolę w podejmowaniu działań zmierzających do rozwiązywania problemów społecznych występujących w województwie. Nadto należy zauważyć, że województwo samorządowe powołane jest min. do absorpcji środków z Unii Europejskiej na rozwój infrastruktury niezbędnej dla zaspokajania potrzeb w zakresie pomocy społecznej⁷. W realizację tego zadania wpisuje się powoływanie wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych funkcjonujących w pomocy społecznej, takich jak np. domy pomocy społecznej o zasięgu regionalnym czy też placówki opiekuńczo-wychowawcze o zasięgu regionalnym.

Organ wykonawczy województwa samorządowego, jakim jest zarząd województwa, w zakresie pomocy społecznej nie ma żadnych własnych zadań. Zarząd ten w sferze pomocy społecznej wystąpi w analogicznej nżB jak przy wykonywaniu innych zadań przed nim stojących. Spośród zadań tego organu wykonywanych w ramach ogólnych zadań można wymienić przygotowywanie projektów uchwał podejmowanych przez sejmik, wykonywanie uchwał przyjętych przez sejmik, przygotowywanie i następnie wykonywanie budżetu województwa.

^m Zob. ustawa z 5 czerwca 1998 n o samorządzie województwa (Dz. U. Nr 142, poz.1590 z późn. zul).

B. Dolnidd, Koncepcja województwa samorządowego (w:) Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej..., s. 168; C. Martysz, Podział zadań i kompetencji pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem samorządowego powiatu i samorządowego województwa (w:) Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej..., s. 221; tenże, Właściwość..., s. 24.

Zob. art 35 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.

Zob. arŁ 29 pkt 1 ustawy z 29 lipca 2005 n o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. Nr 175, poz. 1462) zmienionej ustawą z 16 grudnia 2005 z zmieniającą ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. Nr 267, poz. 2257).

Zob. art 6 ust 6 pkt 1 ustawy z 29 łtpca 2005 c o przeciwdziałaniu przemocy w rodrae (Dl Ii Nr 180, poz. 1403).

Regulacja ta będzie miała charakter aktu prawa miejscowego, soh. E OchendowskL ^ . s. 279-280.

Na pozyskiwanie i łączenie środków zmierzających do reakacji zad«n stojących prred admt-nistracją samorządową zwraca uwagę B. Dołnkkl Smwnfi kry&ridm - aągaśwaa* asMąnat Zakamycze 1999, &. 121