DSC03817

nia pokarmów, albo nadmierną żarłocznością, dość często zaburzeniami snu.

Objawów jest bardzo dużo. Bardziej charakterystyczne będą omówione przy omawianiu poszczególnych klinicznych postaci schizofrenii.

22. SCHIZOFRENIA PROSTA

Ta postać kliniczna schizofrenii jest objawowo najuboższa, ale z reguły ma przebieg przewlekły, więc niektórzy autorzy widzą w tym cechę choroby organicznej — T. Bilikicwicz. Początek choroby może sięgać okresu dziecięcego, czasem ujawnia się w okresie dojrzewania płciowego, lecz zwykle nieco później. Objawy autyzmu, chłodu uczuciowego i rozszczepienia osobowości są długi czas dyskretne. Coraz bardziej zaznacza się brak adekwatnego reagowania uczuciowego na to, co dzieje się w otoczeniu, a także obniża się zainteresowanie światem zewnętrznym. Pojawia się często archaiczny typ myślenia magicznego i skłonność do egocentryzmu oraz rzutowanie własnych obaw i pragnień na zewnątrz. Aktywność stopniowo obniża się, choć czasem w ciągu wielu lat funkcje intelektualne mogą być prawie nienaruszone. Typowe są zbędne czynności, które przeszkadzają w kontynuowaniu właściwej systematycznej pracy. Praca, czy nauka, wykonywane są niedokładnie, a z biegiem czasu coraz gorzej. Niekiedy w ciągu dłuższego czasu utrzymują się szczególne uzdolnienia i talenty, ale twórczość schizofreniczna staje się często dziwaczna i dercistycznic absurdalna albo stereotypowa. W zasadzie nic ma omamów, ale iluzje zdarzają się. Kontakt z takim chorym pozwala zauważyć mniejsze lub większe dziwaczne cechy zachowania się. Ruchy spontaniczne, gesty i mimika wykazują brak naturalnej harmonijności i wdzięku. W kontakcie z przełożonymi, lub rodzicami brak jest kurtuazji i grzeczności. Podczas rozmowy z chorym spostrzega się jego brak zainteresowania tokiem rozmowy i dość obojętną reakcję na zmieniającą się treść rozmowy. Zazwyczaj uczuciowość wyższa coraz bardziej zanika. Seksualnie są mało aktywni, choć czasem bez zahamowań wypowiadają głośno swoje poglądy na życic seksualne, a niekiedy bez skrępowania uprawiają samogwałt. W ciągu lat następuje uderzająca zmiana nie tylko w reakcjach i sposobie bycia schizofrenika, ale nawet w jego wyglądzie do tego stopnia, że często słyszy się ze strony jego rodziny wypowiedzi: „to jest zupełnie inny człowiek”. Jeśli rozpad osobowości nie jest bardzo zaawansowany, zdam >ie, że sam chory też wypowiada się, że nie jest tym człowiekiem, którym był dawniej.

&

fi

i

Schizofrenię prostą uważa się za podstawowy przewlekły zespół objawów schizofrenicznych, na który mogą nawarstwiać się ostre zespoły innych klinicznych postaci schizofreni, a mianowicie schizofrenii paranoidalnej, bebefrenii lub katatonii. (T. Bilikicwicz). Jeśli chodzi o schizofrenię prostą, to rzadko zdarzają się w tej postaci klinicznej wyleczenia, bądź remisje bez widocznego defektu psychicznego. Najczęściej choroba postępuje powoli wprawdzie, ale stale. Otoczenie przestaje rozumieć chorego, a co przestaje orientować się w świecie.

Leczenie i konsekwentna rehabilitacja mogą w pewnym stopniu wpłynąć korzystnie na los chorego.

23. SCHIZOFRENIA PARANOIDALNA

Ta postać kliniczna schizofrenii jest najczęstsza. Nad innymi objawami górują w tej postaci omamy i urojenia. Omamy są najczęściej słuchowe, ale dość często również węchowe, smakowe, dotykowe i czucia ustrojowego, a natomiast dość wyjątkowo wzrokowe. Razem z omamami, czyli halucynacjami powstają urojenia, którym początkowo zazwyczaj towarzyszą adekwatne do ich treści reakcje emocjonalne lękowe, maniakalne, depresyjne, gniewne, ironizujące itd. Dłużej trwające omamy i urojenia tracą zwykle przydźwięk emocjonalny i wtedy widać jak bardzo niedostosowana jest taka słaba reakcja uczuciowa chorego na często straszliwe w swojej treści przeżycia urojeniowe pacjenta.

Niekiedy schizofrenia paranoidalna nie od razu manifestuje się halucynacjami i urojeniami. Bywa, że na początku jest niczym nie umotywowany stan lękowy z pobudzeniem ruchowym, a czasem z przygnębieniem i bezruchem, z wrażeniem, że dzieje się coś groźnego, że coś się stanie — i dopiero po paru dniach, czy tygodniach, pojawiają się przeżycia omamowe i urojenia. Charakterystyczne dla schizofrenii są tak zwane omamy psychiczne, kiedy chory skarży się, że ktoś mu zatrzymuje, albo odciąga myśli, albo nasyła słowa i całe zdania, czasem w formie nakazów lub zakazów, albo ktoś hipnotyzuje go z daleka. Charakterystyczne też są nagle napływy natłoku