DSC06331

Metody badań dna ocbanu i złóż kopalin 41

HMS „Challenger” „Glomar Challenger”

„Glomar Explorer” „Joides Resolution”

„Gelendjik”    ,, J użmorgeologia”

A PAfUZEK

Fot. 3.2. Opuszczanie aparatu telewizji podwodnej „Abyssal” z pokładu statku „Gelendjik”

Fot. 3.1. Aktualnie eksploatowane statki wiertnicze i naukowo-badawcze

nie i rozchodzenie się podłużnych fal sejsmicznych zachodzi w środowisku wodnym. W zależności od częstotliwości wzbudzanej fali sejsmicznej pozostaje głębokość penetracji i zdolność rozdzielcza metody. Ze wzrostem częstotliwości zwiększa się zdolność rozdzielcza, a zmniejsza głębokość penetracji. W metodzie fal odbitych rejestrowane są podłużne fale odbite wzbudzane w różnej odległości między bazami, od kilkuset metrów do kilku kilometrów. W metodzie wielokrotnego pokrycia rejestruje się fale odbite od

Fot. 3.3. Aparatura do badań geologicznych geologia”

danej granicy z tego samego punktu w różnych odległościach od źródła wzbudzania do odbiornika. W metodzie tej stosuje się systemy tzw. wielokanałowe, od 120 do 1000 i więcej kanałów. Równolegle z metodą refleksyjną wykorzystywane są w badaniach regionalnych również metody głębokich sejsmicznych sondowań. Podczas morskich prac sejsmicznych, ze względu na ochronę naturalnego środowiska morskiego, stosowane są głównie bezwybucho-we źródła wzbudzania fal sejsmicznych, np. pneumatyczne „Air-gun”. Prace wykonywane są podczas rejsów specjalnych statków geofizycznych, wyposażonych w urządzenia rejestrujące i centrale obliczeniowe, umożliwiające operatywne opracowanie ~~I i wykorzystywanie uzyskiwanych informacji. Rejestracja odbitych fal sprężystych odbywa się w sposób ciągły przy nieprzerwanym ruchu statku, w siatce wyznaczonej wzdłuż dokładnie zorientowanych profilów. W celu określenia położenia profilów stosowane były dotąd stacjonarne systemy radionawigacyjne, np. „Po-isk”, „Siledis”, „Decca” czy „Omega”. Obecnie powszechnie użytkowane są globalne satelitarne systemy nawigacyjne (GPS), takie jak: „Navs-ui pokładzie statku „Jużmor- tar” czy system nawigacji satelitarnej „Snark”