DSC06383 (2)

Geneza i geologia oceanów 93

Tab.4.2. Skład chemiczny bazaltów oceanicznych

	Bazalty	osi rozrostu Wypiętrzenia		Bazalty toleitowe fundamentu		Bazalty
Składniki	Wschodniopacyficznego			w obrębie równi abisalnych		-alkaliczne
chemiczne	%			%		%
I	1	2	3	4	5	6
	(6)^x	(6)^x	(16)^x	(7)*	(12)*	(22)*
Si0₂	50,25	49,90	48,99	47,50	49,72	47,36
Ti0₂	1,56	1,71	1,60	1,87	1,59	1,92
A1₂0₃	16,09	14,76	14,72	14,98	14,56	17,66
Fe₂0₃	2,72	2,94	11,42			8,38
FeO	7,20	6,78	7,00	13,13“	9,42“	2,25
MnO	0,19	0,19	0,19	0,66	0,17	1,85
MgO	7,02	7,48	7,85	6,62	7,12	4,63
CaO	11,81	11,93	11,23	10,61	11,52	8,70
Na₂0	2,81	2,68	2,79	2,73	2,58	3,93
k₂o	0,20	0,19	0,16	0,28	0,18	1,47
P₂0₅	0,15	0,14	0,12	0,22
C0₂		0,16	0,20	-
Scałk.		0,99	0,17	0,02
Pozostałe	-		0,50	0,81
SUMA	100,00	100,05	99,24	100,02	100,03	98,61

x - ilość analiz,

xx - sumaryczna zawartość tlenków żelaza

Źródło: Kotliński na podstawie Engel i in., 1965; Dimitriew, 1981; Awdonin i in., 1993; Kotliński, 1993; Jubko i in.. 1990.

dziej 1,0-1,2 mm. Listewki plagioklazu ułożone są w formy promieniste, zwykle rozczepione na końcach. Często obserwuje się obrastanie plagio-klazów przez ziarna piroksenów. Plagioklazy reprezentowane są zasadniczo przez labrador o zawartości cząstki anortytowej An₆o-67₃ rzadziej przez bytownit o zawartości anortytu An₇5_₇₈.

Pirokseny szeregu augitu występują średnio w ilościach od 35-40% objętości skały, najczęściej w postaci ziam nieregularnych. W większości ziam obserwuje się budowę pasową.

Oliwiny występują z reguły w postaci niezmienionych ziam doskonale idiomorficznych, rzadziej pryzmatycznych, o rozmiarach od 0,2 do 0,7 mm. Ich zawartość w skale waha się średnio od 5 do 10%. Oliwiny zasadniczo reprezentowane są przez chryzolit.

Tytanomagnetyt występuje zwykle pomiędzy listewkami plagioklazów w postaci form den-drytowych. Jego zawartość nie przekracza 5%.

Szkliwo występuje w ilościach do 10% i stanowi w zasadzie brunatnoszare tło wzbogacone przeważnie w substancję rudną lub w przypadku jej braku ma postać sferolitową skrytokrystalicznych

agregatów zbudowanych z nieoznaczonych minerałów.

Swoistą cechą badanych skał jest ich świeżość, struktura wariolitowa oraz, w przypadku bazaltów pobranych z osi rozrostu, charakterystyczna otoczka skały w postaci naskorupienia o miąższości do 1,5—2,0 cm. Naskorupienia te, barwy jasnobrunat-nej, odznaczają się porowatością oraz obecnością drobnych kontrakcyjnych pęknięć oraz szczelinek będących pozostałością po odgazowaniu. Granica między naskorupieniem i skałą jest ostra, wyraźna. W naskorupieniach występują sporadycznie drobne skupienia plagioklazów i oliwinu.

Młodsze bazalty kompleksu plioceńskiego różnią się od bazaltów z osi rozrostu i bazaltów fundamentu przede wszystkim wyższą zawartością alkaliów, co wyraża się pojawieniem w nich nefelinu. Ponadto, odznaczają się one wyższym udziałem izotropowego szkliwa, zawierającego niezmienione kryształy oliwinu i piroksenów.

Na Pacyfiku, przeważające części dna pokryte są w zasadzie osadami młodszymi od eocenu. Miąższość pokrywy osadowej na zachodnim skłonie od Wypiętrzenia Wschodniopacyficznego