DSC06899

Część pierwsza — ogólna

Rozdział I

Rodzina jako grupa pierwotna 1. Określenie zakresu i treści pojęcia grupy

Grupa jest pojęciem często i powszechnie używanym, ale mimo to — a może właśnie dlatego — wieloznacznym. Nierzadko używa się go w znaczeniu skupiska ludzi, które powstało przypadkowo (np. przechodnie zaciekawieni zajściem na ulicy) lub zespołu kilku osób powołanych do wykonania jakiegoś zadania (np. robotnicy naprawiający chodnik). Grupą nazywamy niekiedy widzów w teatrze czy kinie, których sprowadził jeden i ten sam cel: obejrzenie sztuki, ale w ciągu jej trwania nie nawiązujących ze sobą kontaktu. Często grupą nazywa się ludzi należących do jednego i tego samego stowarzyszenia, a nigdy lub bardzo rzadko spotykających się ze sobą. Mianem grupy może być nazwana również rodzina, żyjąca pod jednym dachem, kilku zżytych ze sobą kolegów szkolnych itp. Tak więc pojęcie grupy ma różnorodną treść.

Jeden ze znanych współczesnych psychologów amerykańskich — M. Sherif — określił grupę jako „społeczną formację, która składa się z pewnej liczby jednostek pozostających w określonych pozycjach i rolach w stosunku do siebie, i która posiada własny system wartości oraz normy regulujące zachowanie jednostek, przynajmniej w sprawach ważnych dla grupy” *.

¹ M. Sherif i C. W. Sherif, 1956, s. 144. Według R. Mertona (Hopkins, 1959, s. 15) pewna liczba osób stanowi grupę, gdy: a) wchodzą pne ze sobą we wzajemne interakcje; b) określają siebie Jako członków, tzn. mają fermy aktualnych i przyszłych interakcji, które łączą je ze sobą, w przeciwieństwie do osób spoza grupy; c) są określane przez innych Jako nale-