DSCF5094

78 O LIRYKACH MICKIEWICZA

Jasne, że był to najbardziej radykalny i niezawodnie skuteczny sposób przwyciężania konwencjonalnej słodyczy w stylu dum sentymentalnych, ale prawem reakcji wahadło przysunięto już chyba za daleko w stronę przeciwną i stąd te, odosobnione zresztą, wyrażenia, które mogą sprawiać wrażenie nieumotywowanej wulgaryzacji. Leżało to jednak na linii normalnej ewolucji, dokonywanej przez Mickiewicza w przekształcaniu dumy sentymentalnej na romantyczną balladę i etapu tego nie mógł poeta ominąć.

Ale ujęcie stylu Lilij jako zerwania z szablonem poezji sentymentalnej określa go tylko ze strony negatywnej, nic nie mówiąc o pozytywnej zasadzie, która go kształtuje.

Jak już wspomniano — jest to zasada stylizacji na surowy prymitywizm poezji ludowej. Toteż spośród elementów, kształtujących stylowe znamiona ballad pierwszej linii, zachowane zostają jedynie te, których zastosowanie podkreślało tę zasadę i w mniejszej lub w większej mierze wchodziło w zespół środków stylowych, ustalonych tradycją pieśni gminnej.    ■

Jak znacznej ewolucji dokonał poeta w pojęciu „ludowości" od etapu I To lubią, świadczy już choćby rola zdrobnień w stylu Lilij. Trafiają się    1

one i tu jeszcze (wietrzyk, strumyk, chatka, łączka, koniki, szabelki,    1

dziatki, kwiatki, chwilka), ale w porównaniu z To lubię lub z Rybką jest    1

ich niewiele i 9 zacytowanych przykładów wyczerpuje bodaj całkowicie    1