DSCN0561

narodowego języka Esperanto ? Tak, uczymy się go pilnie - ^ jest łatwy i ma bardzo prostą gramatykę. Inne języki nie mająłatM i prostej gramatyki i są bardzo trudne.

9. NAUA LECIONO

A. GRAMATTKO

Podobnie jak rzeczowniki i przymiotniki odmieniają się także zaimki i liczebniki porządkowe.

Zaimki osobowe nie otrzymują końcówki liczby mnogiej -j, również zaimek kio (gram. L. 3) odmienia się tylko w liczbie po-jedynczej.

Wzór odmiany (deklinacji) zaimków i liczebników Liczba pojedyncza

a) Zaimek osobowy mi i pytający (względny) kio

— mi *ja*	Mian.	— kio 'co’
de mi 'mnie*	Dop.	de kio 'czego’
al mi *mi*	Cel.	al kio 'czemu’
— min 'mnie’	Biem.	—_ kion 'co’
per mi 'mną*	Narz.	per kio 'czym’
en mi *we mnie’	Miejsc.	en kio 'w czym’
hol mi *o! ja*	Woł.	hol kio 'o! co’

b) Zaimek pytający lub względny kiu

Liczba pojedyncza		Liczba mnoga
— kiu 'kto, który, -a, -e’	M.	— kiuj 'którzy, które’
de kiu 'kogo, którego, -ej*	D.	de kiuj 'których’
al kiu 'komu, któremu, -ej’	C.	al kiuj 'którym’
kiun 'kogo, którego, -ą, -e’	B.	— kiujn 'których, które’
per kiu 'kim, którym, którą’	N.	per kiuj 'którymi’
en kiu 'w kim, w którym, -ej’	M.	en kiuj 'w których*
hol kiu *o! kto! który, -a, -e’	W.	hol kiuj (o! którzy, -e) ___

Liczba pojedyncza ]		Liczba mnoga
— unua 'pierwszy,'-a, -e^5	M.	— unuaj ‘pierwsi, -sze^5
de unua ‘pierwszego, -ej^5	D.	de unuaj 'pierwszych*
al unua 'pierwszemu, -ej^5	C.	al unuaj 'pierwszym^5
— unuan ‘pierwszego, -ą*	B.	■ — unuajn 'pierwszych, -e^5
per unua ‘pierwszym, -ą^5	N.	per unuaj 'pierwszymi^5 •>
en unua 'w pierwszym, -ej^5	M.	en unuaj 'w pierwszych^5
hol unua 'o! pierwszy, -a, -e*	W.	hol unuaj *o pierwsi, -e^5

Końcówka -n może wyrażać także kierunek ruchu

| al kie = hien ‘dokąd⁵1

np.: mi iras en la klaso (kieł) ‘chodzę w klasie⁵

idę, wchodzę do klasy⁵

mi iras en la klason (kienł) 1 _e.

mi eniras (en) la klason J

mi prenas ‘biorę⁵ de kieł ‘skąd?⁵

de sur la skatolo 'z (wierzchu) pudełka⁵ de sub la skatolo ‘spod pudełka⁵ el la skatolo *z pudełka (ze środka)⁵

mi metas ‘kładę⁵ al kie = kienł ‘dokąd?⁵

sur la skatolon 'na pudełko⁵ sub la skatolon ‘pod pudełko⁵ en la skatolon 'do pudełka⁵

B. VORTOJ

arniko przyjaciel blinda ślepy blindulo ociemniały Serpas czerpie

abonas abonuje, prenumeruje acida kwaśny adreso adres albumo album

45