DSCN0804

Rury kołnierzowe i części maszynowe podobne kształtem do kołnierzy rur możemy narysować w jednym rzucie, zastępując drugi rzut kładem koła sta-nowiącego oś rozmieszczenia otworów (rys. 5-33).

Niewłaściwie

Rys. 5-30. Przekrój cząst- Rys. 5-31. Przekrój cząst kolcowy przedmiotu symetry- wy środkowej części przed-cznego    miotu

Niewłaściwie

Rys. 5-31. Drobne pobliskie przekroje cząstkowe należy łączyć w jeden przekrój

Długie przedmioty możemy rysować w skróceniu, o ile nie nasuwa to wątpliwości co do ich kształtu. W tym celu opuszcza się środkową część przedmiotu

Rys. 5-33. Kłady kół z rozmieszczonymi otworami

zastępując ją podwójną linią falistą (rys. 5-34a) lub podwójną linią przerywaną (rys. 5-34b).

ń

-EM

Rys. 5-34. Rysowanie przerywać przedmiotów długich

5.3. WYMIAROWANIE

5.3.1. Zasady ogólne

Wymiarowanie jest jedną z najważniejszych czynności związanych ie sp⁰' rządzaniem rysunku technicznego. Dlatego też należy pamiętać, że rysunek techniczny, a zwłaszcza rysunek wykonawczy hez wymiarów albo z błędanu i brakami w zakresie wymiarów ma wartość małą lub nie ma jej wcale.

5.3.2. Linie wymiarowe

Linię wymiarową rysuje się linią cienką obustronnie zakończoną strzałkami. Groty strzałek dotykają linii rysunkowych przedmiotu, linii osiowych lub pomocniczych linii wymiarowych w punktach, których wzajemna odległość jest przez wymiar określona (rys. 5-35).

Na rysunkach budowlanych, a niekiedy i maszynowych dopuszcza się zastępowanie strzałek kreskami średniej grubości, nachylonymi do linii wymia-

Rys. 5-35. Linie wymiarowe i pomocnicze ' Rys. 5-36. Pomocnicze linie .! linie 'wymiarowe    wymiarowe; wymiar

długości

rowej pod kątem 45° (rys. 5-36). Linię wymiarową rysuje się równolegle do kierunku odnośnego wymiaru.

W przypadku wymiaru długości luku linia' wymiarowa ma postać przesuniętego łuku o tym samym promieniu (rys. 5-37), a w przypadku wymiaru kąta ma ona postać łuku zatoczonego z wierzchołka-tego kąta (rys. 5-38).

Tinie wymiarowe można umieszczać w obrębie zarysu przedmiotu, jeżeli nie zaciemnia to rysunku, lub na zewnątrz zarysu (rys. 5-39). W przypadku

m

Rys. 5-37. -Linie wymiarowe długości łuku

Rys. 5-38. Linie wymiarowe w wy-    R_ys. 5.39. Umieszczanie linii wymiaro-

miarowanm kątów    wych na zewnątrz zarysu przedmiotu

¹

drugim posługujemy się pomocniczymi liniami wymiarowymi, są one przedłużeniem linii, między którymi ma być wyznaczony wymiar (rys. 5-40), lub Stycznymi do nich i skierowanymi prostopadle do wymiaru (rys. 5-41, wymiar 70). Niekiedy linie pomocnicze można rysować ukośnie do kierunku odpowiadających wymiarów (rys. 5-41, wymiar 050).

Linie wymiarowe należy tak umieszczać, aby nie zlewały się z osiami symetrii ani też z krawędziami i aby nie stanowiły przedłużenia krawędzi (rys. S42a,b),

Linie pomocnicze i ich przedłużenia nie mogą również być liniami wymiarowymi (rys. 5-42c).

103