DSCN8238

Bóbr inżynier środowiska. Jak jedno zwierzę może zmienić tófeuMrt

Amerykańskie łabędzie trębacze Cygnus buccinator i kanadyjskie Branta canadensis często budują gniazda na | żeremi (Rosell i in. 2005). Martwe, butwiejące drzewa, wystają^

hnhru rlr70\A/nctarwSii/ rinetor^-roi** w.

^ln°^6ko.

pw®

Serniki® f Uczycie 1

zatopionych przez bobry drzewostanów, dostarczają żerowisk?'¹'*² ] gniazdowania dla dzięciołów (Grover i Baldassarre 1991). Wykute*^ dzięcioły dziuple stanowią następnie miejsca gniazdowania dla w? 1 innych ptaków - w Ameryce Północnej są to m.in. muchołówki Ficedula 1 spp., empidonki Empidonax spp., nadobniczki nadrzewna Tachycineta I bicolor z rodziny jaskółek, sikory Parus spp., zaś spośród kaczek -karolinki Aix sponsa (Rosell i in. 2005). Wysokie niekiedy zagęszczenie ryb w stawach bobrowych, czyni te siedliska atrakcyjnymi dla ichtiofagów; Grover i Baldassarre (1995) wykazali, że spokrewniot^B traczami kapturnik Lophodytes cucullatus, czapelka zielonawa Butorides strntus, i czapla modra Ardea herodias, a także przedstawicie) zimorodków - i Ceryle alcyon, występują znacznie częściej na terenach podmokłych zajętych przez bobry, niż na stanowiskach pozbawionymi aktywności bobrów. Anegdotyczne obserwacje donoszą ; również io wykorzystaniu stojących martwych drzew jako czatowni przez ptaki drapieżne (bielik Haliaetus aIbicilla może wręcz polować na młode bobry)! wiadomo i również, że utworzone przez bobry obszary wodno-błotne porośnięte j wynurzoną roślinnością stanowią tereny lęgowe dla chruścieli* W | Ameryce Północnej stawy bobrowe charakteryziij® się oużymi zagęszczeniami pasówki śpiewnej Melospiza melodia', izaś opuszczone przez bobry zbiorniki tego typu są regularnie zasiedlane przez «ijnne drobne ptaki wróblowe, jak cytrynka czarnolica Geothlypis trichasczy lasówka złotawa Dendro/ca petechia. Cztery stawy bobrowtt w Południowej Karolinie były w ciągu roku wykorzystywani przez 92 gatunki ptaków należących do 31 rodzin, wśród których najliczniejśiwokazśl się epoietnik krasnoskrzydły Agelaius phoenicus] także gniazdują*® ich otoczeniu jemiołuszki cedrowe Bombycilla cedrorum wykorzysty* obfitość owadów wokół zbiorników jako źródło pokarmu.;; Wreszcie, podmokłe brzeg, stawów bobrowych dostarczają odpowiednieh żerowisk

•" ^drzewosa

gazdowania, odpoczynku. fipieii piasta,^

indyków Meleagris gallopavo (Rosell i in. 2005).    ^mł^^{d a dzlK,0}«

Wpływ bobrów na inne ssaki

Liczne gatunki ssaków ziemnowodnych odnoszą korzv& tam i żeremi przez bobry. W Puszczy Białowieskiej zagęszcz° • ' introdukowanej norki amerykańskiej jest dodatnio sko^e? ^w^^r»l y zagęszczeniem stanowisk bobra europejskiego (Sidorovich i i_n ^^ane

Ł inżynier środowiska. Jak jedno

zwierzę może zmienić różnorodność

I _Norkj p₀|_Ują na ryby, raki i piżmaki Ondatra zibethicus w stawach ^Łbrowych, wykorzystują również żeremia jako schronienia zimowe. ^Łrytoria wydr, zarówno europejskiej, jak i kanadyjskiej Lontra Icanadensis, często pokrywają się z terytoriami rodzin bobrowych. Hprapieżniki te - podobnie jak norki - polują na drobne ssaki, ryby, raki i I ^zy w utworzonych przez bobry stawach, odpoczywają na żeremiach i I tamach, zimą zaś wykorzystują otwory oddechowe wykonane w lodzie ■przez bobry. Sugeruje się wręcz, że obecny wzrost liczebności wydry w ■niektórych rejonach USA jest związany z ich rekolonizacją przez ■populacje bobrów. Również mniejsze gryzonie ziemnowodne (piżmak, ■karczownik Arvicola terrestris) wykorzystują stanowiska bobrowe -■piżmaki mogą zamieszkiwać: w żeremiach razem z bobrami i zjadają ich

■    resztki pokarmową (Rosell i in. 2005). Również liczne ssaki lądowe I korzystają £ przekształceń ekosystemów powodowanych przez bobry.

■    Kora i gałęzie ściętych drzew dostarczają zimowego i jesiennego I pokarmu dla sarny Capreolus capreolus, jelenia szlachetnego Cervus [ elaphus, ,, łosia Alces alces, czy amerykańskiego wapiti Cervus

canadensis. Łosie często żerują też na roślinach wodnych porastających | stawy bobrowe i chronią się w nich przed krwiopijnymi owadami. Łąki bobrowej? powstałe, po wyschnięciu opuszczonych stawów, charakteryzują^gię bujną roślinnością zielną stanowią najważniejsze w zwartym lesie żerowiska dla niedźwiedzi Ursus spp., jelenia wirginijskiego Odocoileus virginianus. ,x łosia. W Niemczech aż 14 z 20 badanych stanowisk bobrowych było odwiedzane przez dziki Sus strofa, ryjące w wyschniętych częściach stawów w poszukiwaniu kłączy grążeli i trzciny, a także wykorzystujące błotniste fragmenty jako tarzawiska. Siedliska takie przyciągają również ssaki drapieżne, takie jak szop pracz Procyon lotor, polujące w otoczeniu stawów na drobne zwierzęta. Szereg drapieżników wykorzystuj,^ opuszczone żeremia jako kryjówki, szczególnie zimą (borsuk Meles melas, lis Vulpes vulpes, kuna leśna Martes martes), a nawet jako miejsca rozrodu (ryś rudy Lynx rufus) (Rosell i in. 2005). Płaty odstającej kory na pniach martwych drzew wystających nad wodę w stawach,^ bobrowych dostarczają kryjówek nietoperzom, takim jak amerykańfB Nycticeius humeralis (Menzel i in. 2001). Zarówno stawy te, jak i utworzone na skutek cięć luki w drzewostanie stanowią również dia nietoperzy miejsca żerowania - mniej jest tam przeszkód utrudniających lot i echolokację, więcej zaś - drobnych owadów odbywających rozród w wodzie i rojących się nad jej powierzchnią. Wśród płatów siedlisk wodno-^wnych w Appalachach, największą aktywność nietoperza Myotis lucifugus wykazano na stanowisku obejmującym dwuhektarowy staw Kmwv (Franci lin. 2004),

75