DSC29 (2)

7 be 'radnością, która nas ogarnia, kiedy tylko chcemy się zbliżyć do życia \\ ogóle. Nawet gdy próbujemy zredukować życie do jego historycznych pr ojawów. popadamy w zakłopotanie. Bramy pozostają zamknięte, zarówno te. które wiodą do dnia wczorajszego, jak i te, które wiodą do najdawniejszych czasów. Każdy historyk wie, że bez względu na to, gdzie zacznie swą pracę, zawsze skończy na sobie samym - że więc rekonstruuje wydarzenia³. A co znaczy ta<f£lćonstmkcjił

Można ją opisać jalco wprowadzenie pewnego planu w chaotyczną gma-twaninę wątków tzw. rzeczywistości. Plan ten nazywa sią^truktur’!k. Struktura to związek, który nie jest ani jedynie przezywany, ani tez jedynie ^wyabstrahowany logicznie czy kauzalftiST fet z f- f~ó ż u m i a n y. Stanowi ona organiczną całość, której nie . można rozłożyć na części, ale którą należy rozumieć na podstawie jej części; stanowi tkaninę, której nie da się utkać przez dodawanie poszczególnych elementów czy dedukowanie jednego elementu z innego, ale którą znów da się r o z u m i e ć .tylko jako całość⁴. Innymi słowy, struktura jest wprawdzie przeżywana, ale nie bezpośrednio, jest konstruowana, ale nie w sposób logiczno-przyczyjj^yo-abstrakcyjny. Struktura jest sensownie uczłonowaną rzeczywistością.fSensbżaś należy częściowo do samej rzeczywistości, a częściowo do „kogos\kto stara się ją zrozumieć." Sens jest zawsze zarówno zrozumiałością, jak rozumieniem, i to w niepodzielnym, przeżywanym związku. Nigdy nie aa się powiedzieć z całą pewnością, co jest moim rozumieniem, a co zrozumiałością tego, co rozumiane. To mamy na myśli, kiedy mówimy, że odsłania się przed nami zrozumiałość jakiegoś związku, jakiegoś człowieka czy też jakiegoś wydarzenia⁵. Królestwo sensu jest trzecią sferą, którą leży zarówno ponad samą subiektywnością, jak i ponad samą obiektywnością (E. Spranger, Lebensformen, s. 436). Bramą, która prowadzi dó - niedostępnej samej w sobie - rzeczywistości praprze-życia, jest sens, mój sens i jej (tzn. tej rzeczywistości - przyp. tłum.) sens, które w akcie rozumienia stały się nieodwołalnie jednością.

Związek znaczeniowy, strukturę przeżywam rozumiejąco od razu, w jednej chwili. Odsłania się przede mną sens. Jednakże nie odkrywam wtedy jeszcze całej prawdy. Albowiem rozumienie nigdy nie ogranicza się do jednego _? przeżycia z jednej chwili. Rozciąga się na wiele równoczesnych jednostek przeżyciowych, jak to wynika przecież z rozumienia i tych także jednostek. Te inne przeżycia, które są równocześnie rozumiane i współdziałają w procesie rozumienia, mają — rzecz jasna — pewne podobieństwo do tego, co rozumiem w danej chwili, podobieństwo, które właśnie dzięki rozumieniu okazuje się związkiem istotnym. Zrozumiane przeżycie zostaje w procesie rozumienia i dzięki niemu włączone w większy, obiektywny związek. Każde