DSC�15 (2)

lepiej w osobie Horusa z Letopolis. U Hr-un (Harueria) i jego odpowiednika Hr-§mśw ze szczególną wyrazistością występują cechy bóstwa niebios (patrz wyżej). Możliwe, że także imię (Me)chentj-irtj, „ów z dwojgiem oczu w twarzy”, było początkowo w Letopolis mianem wielkiego boga niebios, czyli że słońce i księżyc, zanim jeszcze stały się „oczyma Horusa” (a następnie „oczyma Ra”), służyły jako oczy Najwyższej Istocie Niebiańskiej.

Wszystko to ma dla naszej tezy doniosłe znaczenie. Słońce i księżyc, pojęte jako oczy, reprezentują zaczątek idei wszechwiedzy boskiej w jej elementarnej formie wszystkowidzenia. Słońce jako oko widzi w dzień, księżyc jako oko widzi nocą. Istota, której oczyma są słońce i księżyc, widzi dniem i nocą, a więc zawsze (z wyjątkiem tylko, kiedy jest „bez oczu”, czyli kiedy zarówno słońce, jak księżyc są niewidzialne). Taka Istota musiała być bogiem nieba bez względu na to, czy wyobrażona była w postaci olbrzymiego sokoła o skrzydłach rozpostartych od krańca do krańca sklepienia niebios po to, by ochraniać świat (północ i południe, Dolny i Górny Egipt), czy też jako przeogromne ciało, którego oczyma są słońce i księżyc⁷⁴, oddechem ust i nozdrzy — wiatr, potem — woda (patrz niżej)⁷⁵ itd. Co prawda w Egipcie istniała także inna koncepcja nieba: niebo jako kobieta w postaci bogini Nut, z której rodzi się słońce; ale i do Nut także stosuje się idea, że słońce i księżyc są oczyma ⁷⁶. Zachowane szczątkowe rysy owej pierwotnej Istoty Niebiańskiej ⁷⁷ są tym ważniejsze, że przecież nie znamy jej w jej własnej postaci, lecz tylko poprzez postacie bogów, którzy jako bóstwa najwyższe religii egipskiej kolejno przywłaszczali sobie atrybuty jej potęgi i dostojeństwa. Jednym z tych atrybutów jest zdolność wszystkowidzenia wyrażona w formule dwojga oczu astralnych. W tej prymitywnej formie idea wszechwiedzy boskiej jawi nam się, już w zaraniu cywilizacji egipskiej, jako głęboko zakorzeniona w naturze boga niebios.

i. AMON

Boga Amona utożsamiano w Tebach, za czasów Nowego Ci sarstwa, z Ra ~ bogiem słońca — i w tej zsolaryzowanej postaci jako'Amon-Ru, pozostał on najwyższym bogiem Łgip i

57